SQL Server چیست؟
SQL Server یک نرمافزار مدیریت پایگاه داده که ساخته شده توسط مایکروسافت میباشد، هدف اصلی این نرم افزار ذخیره و مدیریت اطلاعات و دادهها میباشد.Sql Server یک نرمافزار مدیریت پایگاه داده که عملیات مختلف تحلیل و پردازش داده پشتیبانی میکند. هر بانک اطلاعاتی یا Database محلی برای ذخیره اطلاعات است و SQL Server امکان مدیریت آنها را نیز فراهم می کند. برای آموزش نصب Sql Server کلیک نمایید.و آشنایی بیشتر با آن با ما همراه باشید.
SQL مخفّف سه کلمهی Structured Query Language میباشد که زبانی برای مدیریت دیتابیس است.
Microsoft SQL Server کاربردهای بسیاری در مشاغل زمینهی IT دارد. بارزترین کاربرد آن، ایجاد پایگاه داده برای ذخیره و مدیریت اطلاعات است. البته کسب و کارهایی هستند که اطلاعات حساستری مانند اطلاعات شخصی و کارتهای بانکی را نگهداری میکنند و از امنیت پیشرفته آن بهره میبرند. همچنین این نرمافزار امکان به اشتراک گذاشتن فایلهای دیتا در یک شبکه را فراهم میکند. استفاده از SQL Server برای پردازش دادهها، باعث افزایش سرعت پردازش می شود و به همین دلیل، امکان اجرای پردازش های در مقیاس بزرگتر در مدّت زمان کمتر ایجاد میشود.
SQL Server محصولی از کمپانی Microsoft است که به جهت ذخیرهسازی و مدیریت اطلاعات طراحی و تدوین شده است. به بیان دیگر، SQL Server یک “نرم افزار مدیریت پایگاه دادههای رابطه ای” (RDSM) است. میتوانیم این نام را به دو قسمت تقسیم کنیم. بخش اوّل اطلاعات در پایگاه دادههای رابطهای ذخیره میشود و بخش دوم اینکه SQL Server یک نرم افزار مدیریت کامل است و فقط یک دیتابیس نیست.
ورژنهای SQL Server
امروزه (سال 2021 میلادی) ورژنهای زیر توسط مایکروسافت پشتیبانی میشوند:
- 2012
- 2014
- 2016
- 2017
- 2019
از ورژن SQL Server 2016 به بعد، این محصول فقط در سیستمهای(سیستمهای 64 بیتی) x64 پشتیبانی میشود. نسخه فعلی مایکروسافت SQL Server 2019 است که در تاریخ 4 نوامبر 2019 عرضه شد. آخرین نسخه RTM آن 15.0.2000.5 است.
مایکروسافت نسخههای متفاوتی از SQL Server، با ویژگیها و جامعه هدف کاربران متفاوت، ارائه کرده است.
ورژنهای رایج
- EnterPrise Edition : شامل ویژگیهای اصلی دیتابیس و سرویسهای add-on است و از دستهی وسیعی از ابزارها جهت مدیریت و ایجاد Clusterهای Sql Server استفاده میکند. این ویرایش میتواند دیتابیسی به بزرگی 524 Petabyte را مدیریت نموده و حافظهی 12 ترابایتی را آدرس دهی کند، همچنین میتواند از 640 پردازنده منطقی(logical) پشتیبانی کند(منظوراز پردازنده، CPU میباشد.)
- Standard Edition : شامل قابلیتهای اصلی دیتابیس و سرویسهای stand-alone میباشد. تفاوت این نسخه با نسخه Enterprise در این است که ویرایش استاندارد تعداد nodeهای کمتری را در هر Cluster پشتیبانی میکند و شامل بعضی از توابع و ایندکسهای موازی نمیشود.
- Web Edition : این ویرایش گزینهای ارزان و قابل مدیریتِ آسان برای میزبانی از وب در هاستهای لینوکسی و ویندوزی است که می تواند web applicationهای کوچک و بزرگ را پشتیبانی و اجرا کند.
- Business Intelligence : این ویرایش در Sql Server 2012 معرفی شد و بیشتر روی Self Service و هوش تجاری جمعی متمرکز است. این نسخه، شامل تواناییها و قابلیتهای ویرایش استاندارد و ابزارهای هوش تجاری است.
- Work Group : شامل قابلیتهای اصلی دیتابیس است ولی شامل سایر سرویسها نمیشود.
- Express : نسخهی رایگان و سبکتری از Sql Server است که شامل قابلیتهای اصلی دیتابیس میباشد. این نسخه محدودیتی در تعداد دیتابیسها و کاربران قابل پشتیبانی ندارد ولی فقط میتواند یک CPU، یک حافظه RAM یک گیگابایتی و 10 گیگابایت فایل دیتابیس داشته باشد. این نسخه به عنوان جایگزین MSDE محسوب میشود. دو ورژن جانبی از Express edition وجود دارد که دارای مجموعه ویژگیهایی هستند که در ورژن اولیه وجود ندارد. اولین ورژن، SQL Server Express with Tools است که شامل SQL Server Management Studio Basic است. ورژن دیگر SQL Server Express with Advanced Services است که قابلیت جستجوی full-text و سرویسهای گزارش دهنده را به ورژن اولیه میافزاید.
ورژنهای ویژه
- Azure SQL Database : ویرایش مبتنی بر Microsoft Sql است که به عنوان یک پلتفرم و سرویس در مایکروسافت Azure ارائه میشود.
- Azure SQL Data Warehouse : ویرایش مبتنی بر ابر مایکروسافت SQL Server، در ساختار پردازش موازی بزرگ (MPP: massive parallel processing) است و برای بارهای کاری تحلیلی استفاده می شود. این ویرایش به عنوان یک پلتفرم و سرویس در مایکروسافت Azure ارائه میشود.
- Compact (SQL CE) : برخلاف سایر نسخههای SQL Server، موتور SQL CE مبتنی بر SQL Mobile (جهت استفاده به همراه دستگاه های کوچک) است و سیستمهای باینری متفاوتی دارد. به دلیل اندازه کوچک آن (فایل DLL یک مگابایتی) مجموعه ویژگیهای آن، نسبت به سایر نسخهها، به میزان قابل توجهی کمتر هستند. به عنوان مثال این نسخه زیرمجموعهای از انواع داده استاندارد را پشتیبانی میکند ولی فرآیندهای ذخیره شده یا Views یا multiple statement batches را پشتیبانی نمیکند. حداکثر اندازه دیتابیس قابل پشتیبانی توسط این ورژن، 4 گیگابایت است. ویرایش Compact نمیتواند به عنوان سرویس در ویندوز اجرا شود و باید توسط اپلیکیشنهایی که از آن استفاده میکنند میزبانی شود. ورژن 3.5 از NET Synchronization services پشتیبانی میکند. ویرایش SQL CE، اتصال ODBC را پشتیبانی نمیکند.
- Developer : ویژگیهای مشابهی با ورژن Enterprise دارد ولی به دلیل محدودیت لایسنس، تنها می تواند به عنوان یک سیستم توسعه و تست استفاده شود نه به عنوان سرور تولید. از ابتدای سال 2016، مایکروسافت این ورژن را رایگان عرضه کرد.
- Embedded (SSEE) : ویرایش SQL Server 2005 Embedded، یک نمونه از موتور دیتابیس SQL Server Express با کانفیگ مخصوص است که تنها توسط سرویسهای خاصی از ویندوز قابل دسترسی میباشد.
- Evaluation : ورژن SQL Server Evaluation به عنوان ورژن رایگان (Trial) شناخته میشود و تمامی ویژگیهای ورژن Enterprise را دارد ولی دوره کاری آن تنها 180 روز است و بعد از پایان این دوره، ابزارها همچنان اجرا می شوند ولی سرویسهای سرور متوقف می شوند.
- Fast Track : به طور ویژه برای ذخیرهسازی داده در مقیاس سازمانی و فرآیند هوش تجاری است و روی سخت افزاری که برای Fast Track بهینه باشد، اجرا میشود.
- LocalDB : نسخه minimize شده و on-demand از Sql server است که در SQL Server Express 2012 معرفی و برای توسعه دهندههای اپلیکیشن طراحی شد.
- Analytics Platform System (APS) : همان Parallel Data Warehouse (PDW) است که ابزاری برای پردازش موازی یا MPP پایگاه داده Sql Server است که برای Store کردن حجم بالای داده، مانند صدها ترابایت، بهینه سازی شده است.
- Data warehouse Appliance Edition : این نسخه سرویسهای SQL Server Integration، سرویس های تحلیل یا سرویسهای گزارش گیری را شامل نمیشود.
ورژنهای متوقف شده
- MSDE : این ورژن مخفّف Microsoft SQL Server Data Engine یا Desktop Engine یا Desktop Edition است. دلیل این نامگذاری این است که هدف از طراحی آن کاربرد به عنوان بخش اپلیکیشن بوده و شامل ابزارهای مدیریت رابط کاربری گرافیکی نیست. همچنین بعدها مایکروسافت یک ابزار ادمین وب را ایجاد نمود که در برخی از ورژنهای Microsodt Access، ابزارهای توسعه مایکروسافت و سایر نسخههای SQL سرور وجود دارد.
- ورژن شخصی: این ورژن مانند MSDE محدودیتهایی در بار کاری یا اتصال دارد، ولی محدودیتی در اندازه دیتابیس ندارد و شامل ابزارهای مدیریت استاندارد است.
- دیتاسنتر: SQL Server 2008 R2 Datacenter یک ورژن با ویژگیهای کامل (full-featured) از Sql Server است و مناسب برای برای دیتاسنترهایی که نیاز به پشتیبانی اپلیکیشن و مقیاسپذیری در سطوح بالا دارند. این ویرایش از 256 عدد processor منطقی و حافظه نامحدود مجازی پشتیبانی میکند و به همراه نسخه StreamInsight Permium میآید. استفاده از نسخه دیتاسنتر، در Sql Server 2012 متوقف شد. همه ویژگی های مربوط به این نسخه، در نسخه Sql Server 2012 Enterprise موجود است.
SQL Server Management Studio
SQL Server Management Studio (SSMS) نرم افزاری است که نخستین بار با Microsoft SQL Server 2005 ارائه شد که برای کانفیگ و مدیریت کلیه پارامترها در Microsoft Sql Server استفاده میشود. این نرم افزار جایگزین Enterprise Manager در SQL 2000 یا قبل از آن است. این ابزار شامل Editorهای اسکریپت و ابزارهای گرافیکی است که با اشیاء و ویژگی های سرور کار میکنند. از ورژن 11 به بعد برنامه براساس پوسته Visual Studio 2010 است. از ورژنهای 18 و بعد از آن بر اساس Visual Studio 2017 Isolated Shell میباشد. در ژوئن سال 2015، شرکت Microsoft اعلام کرد برای انتشار ورژنهای آینده SSMS به طور مستقل از نسخههای موتور سوکت پایگاه داده SQL Server عمل خواهد کرد. آخرین ورژن تا این لحظه 18.4 در نوامبر 2019 است.
نصب SQL Server
جهت نصب SQL Server در ناحیه کاربریتان روی بخش مدیریت سرور کلیک کنید و در صفحه مدیریت روی فایل ایزو کلیک نمایید
در این قسمت، فایل ایزو sql server را Mount کنید.
اکنون وارد ریموت سرور شوید، مشاهده میکنید که فایل نصبی SQL Server در سرور مانند یک درایو Mount شده است
حال روی درایو SQL Server کلیک کنید تا مراحل نصب SQL Server اجرا شود.
صفحهی Installation مطابق با تصویر زیر باز میشود، ابتدا روی Installation و سپس روی New SQL Server Stand alone کلیک کنید.
مراحل نصب Sql Server آغاز میشود
در اولین مرحلهی نصب Sql Server ، Product Key را مشاهده میکنید، بدون اعمال تغییر روی Next کلیک کنید
سپس در این مرحله، گزینهی Accept را انتخاب نموده و روی Next کلیک کنید
اگر تمایل دارید مرتب آپدیتهای این نرم افزار از سایت مایکروسافت دانلود شود، گزینهی Use Microsoft Update to check for updates را انتخاب و روی next کلیک کنید.
در این مرحله پیش نیازها در حال بررسی و فایلهای Setup در حال دانلود هستند.
پس از چک کردن تمامی موارد pass شدهاند، روی Next کلیک کنید
این مرحله، بسیار مرحلهی مهمی هست، تمامی Feature هایی که میتوان همراه با sql server نصب کرد را میتوانید مشاهده کنید، از جمله : Full-Text و PolyBase Query و.. پیشنهاد ما این است که تمامی Featureها را از طریق گزینهی Select All انتخاب نمایید و روی Next کلیک کنید.
میتوانید به SQLسروری که نصب میکنید یک Instance ID اختصاص دهید، این بخش معمولا در مواردی استفاده میشود که روی سرور شما چندین ورژن SQl server نصب نمودهاید و به هر کدام یک Instance ID بنابر نام ورژن ان اختصاص دهید. اگر فقط یک Sql Server روی سیستم نصب است، بدون اعمال تغییری روی Next کلیک کنید
گزینهی Use this SQL server as Standalone PolyBase-enabled instance را انتخاب و روی Next کلیک کنید.
Install Open JRE را انتخاب و روی Next کلیک کنید. ( در ورژن SQL server 2019 ابزار Open JRE همراه با SQL server نصب میگردد، ولی در ورژنهای پایینتر میبایست Open JRE بصورت جداگانه بر روی سرور نصب گردد)
تمامی Agentهایی که همراه با SQL Server نصب میشوند را مشاهده مینمایید، روی Next کلیک کنید
در این مرحله شما میبایست Authentication mode را تنظیم نمایید، گزینهی Mixed mode را انتخاب و در بخش Specified a password یک password به یوزر SA اختصاص دهید، توجه داشته باشید که سطح دسترسی یوزر sa از administrator بالاتر است، سپس روی Add Current User کلیک کنید
گزینهی Tabular Mod را انتخاب و روی Add Current User کلیک کنید
در این قسمت توضیحاتی در مورد SSL Certificateها قرار دارد، بدون اعمال هیچ گونه تغییری روی Next کلیک کنید
پنجره Worker node را هم بدون اعمال هیچ گونه تغییری، روی Next کلیک کنید.
در مرحلهی Distributed Replay Controller روی Add Current User و سپس روی Next کلیک کنید.
در این قسمت مسیر نصب SQL Server را میتوانید تنظیم کنیم، بطور پیشفرض SQL Server در مسیر C:\Program Files (x86) نصب میگردد.
نصب Microsoft R Open را Accept میکنیم.
و سپس در مرحلهی آخر روی Install کلیک کنید.
پس از گذشت زمانی، sql server نصب مطابق با تصویر زیر، کامل نصب میگردد.
اکنون در منوی Start ویندوز، مشاهده میشود که SQL server 2019 نصب گردیده است، روی SQL Server Configuration Manager کلیک کنید
ابتدا روی SQL Server Network Configuration کلیک و سپس روی Protocols for MSSQLSERVER کلیک و در نهایت روی گزینهی TCP/IP دوبار کلیک نمایید
مانند تصویر زیر، صفحهی Properties باز میشود، مشاهده میکنید که پورت این ورژن 1433 میباشد، در نظر داشته باشید که همیشه، اولین ورژن SQLای که بر روی سرور نصب میگردد پورت 1433 را میگیرد و ورژنهای دیگری از SQL Server که نصب شوند، به ترتیب پورتهای 1435 و 1436 و… را خواهند گرفت.
در صورت تمایل به تغییر پورت از همین قسمت پورت مدنظرتان را وارد نمایید.
در آخرین مرحله میبایست پورت SQL SERVER را بصورت InBound در فایروال ویندوز سرور Allow کنید و جهت انجام این کار میتوانید از این راهنما استفاده نمایید.