بررسی تفاوت VPS با VPN

VPS و VPN دو سرویس‌ اینترنتی هستند که هریک دارای مزایا و معایب مخصوص به خود بوده و با وجود تشابه اسمی، برای اهداف کاملاً متفاوتی ایجاد شده‌اند. VPS یا سرور مجازی، نوعی خدمات هاستینگ است که می‌توانید از آن برای میزبانی وب‌سایت خود و بسیاری از موارد دیگر استفاده کنید و در مقابل VPN فناوری است که کاربران با کمک آن می‌توانند به شکلی ناشناس در فضای آنلاین فعالیت کنند. در ادامه مقاله شما را با نحوه کارکرد، مزیت‌ها، معایب، کاربردها و همچنین تفاوت‌های VPSها و VPNها آشنا خواهیم کرد.

سرور مجازی یا VPS چیست؟

سرور مجازی نوعی سرویس هاستینگ و بخش مجازی‌سازی شده و ایزوله از یک سرور فیزیکی است که با خرید آن می‌توانید به شکلی کاملا اختصاصی به منابع سرور خود دسترسی داشته باشید و استفاده سایر کاربران از منابع سرور فیزیکی تأثیر چندانی بر عملکرد VPS یا وب‌سایت شما نخواهد گذاشت. در این نوع خدمات میزبانی، یک سرور فیزیکی با استفاده از هایپروایزر به چند سرور مجازی مختلف تقسیم‌بندی شده و در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد.

سرور مجازی چه کاربردهایی دارد؟

سرورهای مجازی کاربردهای مختلفی دارند که شامل موارد زیر می‌شود:

• میزبانی از برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها
• ذخیره‌سازی داده‌ها، برنامه‌ها و…
• توسعه‌ و امتحان اپلیکیشن‌ها
• میزبانی از وب‌سایت‌ها
• ساخت سرور پشتیبان
• ایجاد سرور وی‌پی‌ان
• ایجاد سرور Voip
• ایجاد Mail Server
• خدمات ریسلرنوعی فعالیت تجاری است که در آن شرکت هاستینگ این امکان را به شما می‌دهد تا به‌عنوان واسطه سرویس‌های آنها را به مشتریان خود بفروشید و در ازای هر فروش کمیسیونی از طرف شرکت هاستینگ دریافت کنید.

VPS برای افراد و موارد زیر مناسب است:

• افرادی که می‌خواهند کنترل بیشتری بر منابع و قسمت‌های مختلف سرور خود داشته باشند.
• کسانی‌ که می‌خواهند با صرف هزینه‌ کمتر منابعی مشابه با سرور اختصاصی داشته باشند.
• وب‌سایت‌هایی که ممکن است با جهش ترافیکی مواجه شوند.
• اپلکیشن‌ها و برنامه‌هایی که نیاز به منابع بالایی دارند.

مزایای VPS کدامند؟

مزایای سرور مجازی عبارتند از:

• داشتن دسترسی روتیا دسترسی ریشه به این معنی است که شما می‌توانید به تمام قسمت‌های سرور مجازی خود دسترسی کامل داشته باشید.
• سرعت و عملکرد بالا
• مقرون‌به‌صرفه بودن
• مقیاس‌پذیریبه توانایی و سرعت یک شرکت در افزایش و یا کاهش منابع سرورهای خود می‌گویند. آسان
• سفارشی‌سازی بالا
• امنیت بالا

معایب VPS

• استفاده از نوع مدیریت نشده آن نیاز به دانش فنی دارد.
• منابع آن معمولا کمتر از سرور اختصاصی است.
• کیفیت پایین سرورهای مجازی ارزان‌قیمت
• معمولا گران‌تر از هاست اشتراکی است.

VPN چیست؟

وی‌پی‌ان یا VPN (مخفف Virtual Private Network) نوعی فناوری‌ است که با استفاده از آن می‌توانید به شکلی ناشناس و امن در فضای آنلاین فعالیت کنید. VPNها تمام داده‌ها و ترافیک شما را رمزنگاری کرده و آی پی واقعی شما را تغییر می‌دهند. بنابراین حتی هکر یا هر شخص ثالث دیگری (غیر از ارائه‌دهنده سرویس VPN) نمی‌تواند آدرس IP و مکان جغرافیایی واقعی شما را پیدا کند.

مزایای و کاربردهای VPN

• محافظت از داده‌ها در برابر هکر‌ها، ISPمخفف Internet Service Provider و به معنای شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی می‌باشد.ها و سازمان‌های دولتی
• پنهان کردن آدرس IP، هویت واقعی و مکان جغرافیایی کاربران
• مجهز به پروتکل‌های امنیتی پیشرفته
• دور زدن سانسورینگ و فیلترینگ
• رمزنگاری داده‌ها
• استفاده آسان

معایب VPN

• استفاده از VPN می‌تواند باعث کاهش سرعت اینترنت شما شود.
• کیفیت و امنیت پایین VPN‌های رایگان
• گرانی VPN‌های حرفه‌ای
• کاهش امنیت درصورت خریداری از فروشندگان VPN غیرقابل‌اعتماد

تفاوت VPS و VPN

حریم خصوصی

در سرور مجازی، تمام داده‌ها و فایل‌های شما در محیطی ایزوله قرار می‌گیرند که این عمل مانع از دسترسی سایر افراد به آنها می‌شود و VPN نیز همان‌طور که گفته شد تمام داده‌ها و ترافیک شما را رمزنگاری کرده و آدرس IP شما را تغییر می‌دهد. بنابراین می‌توان گفت که این سرویس‌ها به دو شکل متفاوت باعث افزایش امنیت و حریم خصوصی شما می‌شوند.

پروتکل‌های امنیتی

پروتکل‌های VPS و وی‌پی‌ان ماهیتی متفاوت دارند. VPNها دارای پروتکل‌هایی هستند که داده‌ها را رمزنگاری کرده و دستگاه‌ها با استفاده از آن می‌توانند به شکلی امن به سرور وی‌پی‌ان متصل شوند. OpenVPN و SSTP و WireGuard و IKEv2 و PPTP و L2TP/IPSec از جمله مهم‌ترین پروتکل‌هایی هستند که توسط VPNها مورد استفاده قرار می‌گیرند. عملکرد VPSها ارتباط چندانی به پروتکل‌های امنیتی نداشته و امنیت آنها نیز به نوع شرکت ارائه‌دهنده، نحوه پیکربندی و همچنین نوع سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای نصب شده بر روی آنها بستگی دارد. دررابطه‌با سرور مجازی، فرد خریدار و یا شرکت ارائه‌دهنده خدمات میزبانی مسئولیت تأمین امنیت VPS را بر عهده دارند. بااین‌حال می‌توان با استفاده از پروتکل‌هایی مانند SSL و SFTPSFTP یا Secure File Transfer Protocol یک پروتکل رمزنگاری‌شده و امن برای انتقال فایل است. و FTPS و SSH امنیت VPSها را افزایش داد.

قیمت

عوامل مختلفی می‌توانند بر قیمت پلن‌های VPN‌ و VPS تأثیر بگذارند. به‌عنوان‌مثال مواردی مانند CPU ،RAM، فضای ذخیره‌سازی، نوع کنترل پنل، پهنای باند، نوع پلن (مدیریت‌شده، نیمه مدیریت‌شده و مدیریت نشده)، نرخ آپتایمبه مدت زمان در دسترس بودن یک سایت، شبکه، سرور و… می‌گویند. و دان‌تایم، میزان مقیاس‌پذیری، لتنسییا latency به مدت زمانی می‌گویند که یک بسته داده میان دو نقطه از یک شبکه ردوبدل می‌شود.، نوع سرور (سرور مجازی لینوکس یا سرور مجازی ویندوز) و سطح پشتیبانی فنی از جمله عوامل تاثیر‌گذار بر قیمت VPS‌ها هستند و خرید سرور مجازی می‌تواند ماهانه بین چند صدهزار تومان تا چند میلیون برای شما هزینه داشته باشد. عوامل تاثیر‌گذار بر قیمت وی‌پی‌ان نیز شامل مواردی مانند میزان ترافیک، نوع پروتکل استفاده‌شده، تعداد و نوع دستگاه‌های قابل پشتیبانی، نرخ آپتایم، مدت زمان استفاده از خدمات (ماهانه، سه‌ماهه، سالیانه و …)، میزان پشتیبانی و نوع سیستم‌عامل‌های قابل پشتیبانی می‌باشد و پلن‌های VPN معمولا ماهیانه بین ۵۰ تا چند صدهزار تومان قیمت دارند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که سرورهای مجازی در مجموع گران‌تر از VPN‌ها هستند.

اجزای تشکیل‌دهنده

پیکربندی VPN شامل ۴ مؤلفه کلاینت VPN، سرور VPN، پروتکل‌های رمزنگاری و احراز هویت می‌شود. کلاینت VPN همان نرم‌افزاری است که بر روی دستگاه خود نصب می‌کنید. سرور وی‌پی‌ان وظیفه تغییر IP کاربر، میزبانی از سرویس‌ها و ایجاد تونلی امن میان خود و کلاینت وی‌پی‌ان را بر عهده دارد. پروتکل‌های رمزنگاری مجموعه‌ای از دستورالعمل‌هایی هستند که مشخص می‌کنند که داده‌ها چگونه میان کلاینت و سرور VPN ردوبدل شوند. احراز هویت نیز شامل نام کاربری، رمزعبور و… می‌شود. اما VPS پیکربندی کاملا متفاوتی دارد که شامل هایپروایزر، سیستم‌عامل (لینوکس، ویندوز و…)، منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری (CPU ،RAM، پهنای‌باند، فضای ذخیره‌سازی و…)، کنترل پنل، کلاینت SSH، تنظیمات مرتبط با امنیت سرور (پیکربندی فایروال و پروتکل‌های امنیتی، مدیریت دسترسی‌ها و…)، پنل‌ کاربری، تنظیمات شبکه (اختصاص‌دادن IP، پیکربندی DNS و…)، نرم‌افزارهای مرتبط با بکاپ‌گیری، ابزارهای مانیتورینگ و موارد دیگر می‌شود.

کاربردها

همان‌طور که اشاره شد این دو سرویس اینترنتی برای اهداف کاملا متفاوتی ایجاد شده‌اند. کاربردهای وی‌پی‌ان شامل مواردی مانند مخفی کردن مکان جغرافیایی، پنهان‌سازی داده‌های اینترانت‌ خصوصی شرکت‌ها، رمزنگاری داده‌ها، دور‌زدن محدودیت‌های جغرافیایی، افزایش امنیت دسترسی از راه دور به سیستم، دور زدن سانسورینگ و فیلترینگ و… می‌شود. اما کاربردهای مهم VPS عبارتند از میزبانی از برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها، ایجاد فایل سرور، میزبانی از وب‌سایت‌ها، ساخت Mail Server و ایجاد محیطی برای توسعه‌ و آزمایش برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها.

انواع

VPSها از لحاظ سیستم‌عامل به دو نوعِ سرور مجازی لینوکس و ویندوز و از لحاظ مدیریتی نیز به سه مدل مدیریت‌شده، مدیریت نشده و نیمه مدیریت‌شده دسته‌بندی می‌شوند. برخی از انواع وی‌پی‌ان نیز عبارتند از وی‌پی‌ان سایت‌‌به‌‌‌سایت یا روتر‌به‌روتر،‌ Remote Access VPN (دسترسی از راه دور)، PPTP، اُپن وی‌پی‌ان، L2TP/IPSec، وایرگارد و IKEv2.

سرعت

سرعت VPS و VPN تحت‌تأثیر عوامل مختلفی می‌تواند تغییر کند. منابع اختصاص داده شده، کیفیت تجهیزات شبکه، میزان مقیاس‌پذیری، نوع هارد دیسک (هارد دیسک‌های NVME بهتر از SSD عمل می‌کنند)، محل جغرافیایی سرور (هرچه سرور به مخاطبان هدف شما نزدیک‌تر باشد، سرعت تبادل داده‌ها افزایش پیدا می‌کند.)، نوع سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای نصب شده، میزان استفاده هم‌زمان، استفاده از CDN و… عواملی هستند که می‌توانند بر سرعت سرور مجازی تأثیر بگذارند. مکان جغرافیایی سرور VPN (هرچه نزدیک‌تر سرعت بالاتر)، نوع پروتکل استفاده‌شده (به‌عنوان‌مثال پروتکل WireGuard سریع‌تر از سایر پروتکل‌ها عمل می‌کند.) و تعداد کاربران همزمان سرور وی‌پی‌ان نیز از جمله عوامل تأثیرگذار بر سرعت VPNها هستند.

در انتها شما را به مطالعه دو مقاله سرور مجازی چیست و وی پی ان چیست دعوت می‌کنیم. در این دو مقاله به‌طور‌کامل در خصوص نحوه کارکرد، انواع، کاربرد و مزایای VPS و VPN صحبت کرده‌ایم.

سؤال‌های متداول

منابع: Expressvpn ،Surfshark و Accuwebhosting