DNS یکی از اصلی ترین و مهمترین المان هایی است که برای دسترسی به اینترنت مورد استفاده قرار می گیرد و یک نقش کلیدی را برعهده دارد. در واقع وظیفه این المان حساس پیدا کردن نام ماشینی آن چیزی است که شما به صورت نام سایت و یا همان دامنه سایت می شناسید، تا از این طریق بتوانید به آن متصل شده و به اطلاعات سایت دست پیدا کنید و یا از خدمات آن استفاده نمایید. اجازه دهید در ادامه به بررسی این که DNS چیست و قرار است چه کاری برای ما انجام دهد بپردازیم.
فهرست عناوین
DNS چیست
DNS یکی از معروف ترین سرواژه ها در بین مفاهیم شبکه، اینترنت و کامپیوتر است که تقریبا تمام استفاده کنندگان و کسانی که یک سر رشته کوچک از اینترنت داشته باشند نام آن را یک بار شنیده اند، یا حداقل آن را در ارور ها و پیام هایی که مرورگر وب به شما میدهد، دیده اند. Domain Name System یا سیستم نامگذاری دامنه مکانیزمی است که نام دامنه سایت ها را به یک حالت قابل فهم برای ماشین ترجمه میکند که شما بتوانید به آن ها دسترسی پیدا کنید. اگر بخواهیم به زبان خیلی ساده بگوییم که DNS چیست ، میتوانیم بگوییم DNS یک دفترچه تلفن برای اینترنت است.
وقتی که شما نام سایتی را مانند Maralhost.com در مرورگر خود وارد می کنید و کلید اینتر را می زنید، این سایت برای شما به نمایش در می آید. اما حقیقت این است که سرور ها و هاست هایی که این سایت از طریق آن ها برای شما بارگذاری شده نام maralhost را نمی شناسند و تنها تصویری که از این سایت ها در حافظه آن ها وجود دارد یک عدد چند رقمی به نام IP است که خود می تواند اشکال مختلفی داشته باشد.
سرور ها و بستر اینترنت از قابلیتی به نام DNS استفاده می کند تا این نام قابل درک برای شما را به نام قابل درک ماشین یعنی همان IP ترجمه کند. برای اینکار مکانیزم ها و سطوح مختلفی وجود دارد که DNS از آنها استفاده می کند. اما اجازه دهید قبل از اینکه به بررسی این موارد بپردازیم که مکانیم های DNS چیست ، کمی بیشتر در مورد IP صحبت کنیم و ببینیم که اصلا چه نیازی به این مکانیزم داریم و چه انواع مختلفی از IP وجود دارد.
IP چیست و به چه دردی میخورد
قبل از اینکه به بررسی این سوال که DNS چیست بپردازیم باید در مورد HP کمی صحبت کنیم و ببینیم که به دنبال چه هستیم. IP Address یا همان Internet Protocol Address یکی از مفاهیم اینترنتی است که نشان دهنده شناسه اصلی برای اتصال در اینترنت و استفاده از آن است. بستر اینترنت یک شبکه بزرگ است که اساس آن انتقال اطلاعات از روی این بستر با استفاده از خطوط انتقال است. وقتی که شما می خواهید درخواستی را به یک سایت بفرستید و جواب آن را دریافت نمایید، در ابتدا باید یک آدرس داشته باشید که خود را با آن معرفی کنید و به سایت بگویید که چه چیزی می خواهید، تا سایت محتوای مورد نیاز را برای شما بفرستد. تمامی بسته هایی که در اینترنت برای شما ارسال می شوند، و شما از محتوای آن ها استفاده می کنید به آدرس IP شما فرستاده خواهند شد.
IP یک شماره است که میتواند از دو نوع مختلف تشکیل شده باشد. به طو کلی ما در اینترنت دو نوع IP ورژن 4 و 6 داریم که به نام های IPv4 و همینطور IPv6 شناخته می شوند. در IPv4 شما با یک عبارت 32 بیتی 4 بخشی طرف هستید که هر کدام از این بخش ها به صورت یک عدد در بازه 0 تا 255 تشکیل شده است. بیشتر سایت ها و کاربرانی که در اینترنت فعال هستند با استفاده از این نوع از IP شناسایی می شوند و خدمات اینترنتی دریافت میکنند.
IPv6 که نوع جدیدتری از IP نسبت به ورژن 4 می باشد کمی ساختار پیچیده تری دارد. این IP از یک عبارت 128 بیتی تشکیل شده است که 8 بخش مختلف داشته که از اعداد 16 دهی برای نمایش اعداد IP استفاده می کنند. این نوع از IP به علت پیش بینی برای رفع محدودیت تعداد در مورد IPv4 ایجاد و ارائه شد. با این وجود که چند سالی است که این نوع از IP معرفی شده است اما سرعت تغییر IP های ورژن 4 به IP های ورژن 6 به شدت پایین بوده و همان IP ورژن 4 استفاده های بیشتری دارد.
بستر اینترنت تمامی کاربران خود را با این IP ها می شناسد. چه شما مانند گوگل یک سایت بزرگ ارائه دهنده خدمات به میلیون ها نفر باشید و چه یک یوزر ساده که فقط به چند سایت سر میزنید، بستر و ساختار اینترنت، شما را با یک شماره IP می شناسد و به شما سرویس دهی میکند. وقتی که شما نام سایت را در مرورگر خود درج نموده و می خواهید به آن دسترسی پیدا کنید، پروتکل های اینترنتی باید نامی که شما وارد کرده اید را در دفترچه تلفن خود جستجو کرده تا شماره مربوط به آن را پیدا کنند. این دفترچه تلفن همان DNS است و البته مکانیزمی بسیار پیچیده تر از آن دارد که به نظر می رسد، و قرار است در ادامه به بررسی این مورد که مکانیزم کارکرد DNS چیست بپردازیم و آن را مورد بررسی قرار دهیم.
مکانیزم عملکرد DNS چیست
سیستم نامگذاری دامنه یکی از بزرگترین و مهمترین سیستم های اینترنت است که در مورد هدف آن به طور کامل صحبت کردیم. اما برای این پیدا کردن آدرس ها باید چه کاری انجام گیرد و چگونه می توان آن را انجام داد. وقتی این مکانیزم را با دفترچه تلفن مقایسه می کنیم قطعا قابل حدس است که از یک پایگاه داده برای اینکار استفاده می شود. اما این که این پایگاه داده در کجا قرار دارد و چه ویژگی هایی دارد یکی از موراد اصلی است که باید برای درک پاسخ DNS چیست به آن بپردازیم.
وقتی که شما می خواهید از طریق نام دامنه به یک سایت دسترسی پیدا کنید، اتفاقی که می افتد این است که نام سایت از طریق مرورگر شما به سرویس دهنده اینترنت شما یا همان ISP ارسال می شود. در اینجا سفر دور و دراز این نام برای پیدا کردن IP آغاز می شود که توسط DNS و موارد مربوط به آن کنترل می شود. برای اینکار یک پرس و جوی سلسله مراتبی انجام می گیرد. به اینصورت که ابتدا کش سیستم، بعد سرور های کوچکتر مربوط به ISP ها سپس سرور های بزرگتر منطقه ای و بعد هم سرور های جهانی بررسی میشود. اطلاعات استخراج شده از سرور های جهانی در تمام سرور های پایین تر کش شده تا در صورت نیاز دسترسی راحت تر انجام شود. اجازه دهید تا هر یک از این مراحل را به صورت واضح و شفاف بازگو کنیم و ببینیم که واقعا مکانیزم عملکرد DNS چیست .
بررسی نام دامنه در کش
وقتی شما نام دامنه را وارد کردید اولین جایی که باید برای این نام جستجو شود کامپیوتر و سیستم خود شماست. مرورگر شما این قابلیت را دارد تا با کش کردن IP تعدادی از سایت های پرتکرار و پر دسترسی این مراحل طولانی را برای شما کوتاه کند. در صورتی که مشخص شد که به کجا می خواهید دسترسی داشته باشید این ارتباط برقرار می شود. در غیر اینصورت باید درخواست به ISP یا همان Internet Service Provider شما ارسال شود. ISP شما همان شرکتی است که شما از خدمات اینترنت او استفاده می کنید. این شرکت می تواند یک ارائه دهنده خدمات ADSL و یا یک اپراتور تلفن همراه باشد.
بررسی سرور های DNS بازگشتی
وقتی درخواست به اینترنت ارسال می شود در ابتدا از سرور های DNS خاصی به نام سرور های بازگشتی برای اینکار استفاده می شود. سرور بازگشتی سروری است که مشخصات آی پی های دامنه ای که از سرور های دست بالاتر رسیده است در آن ذخیره شده اند. سرورو های بازگشتی حکم کش های بزرگی را دارند که روی سطح بالاتری عمل میکنند. عموما با استفاده از سرور DNS بازگشتی می توان به نتیجه رسید و IP مربوط به نام دامنه به راحتی پیدا می شود. زیرا معمولا دسترسی های یکسانی از یک منطقه خاص به یک سایت انجام می شود. به عنوان مثال یک سایت ایرانی و فارسی زبان بیشتر دسترسی های خود را از ایران دارد. پس عموم IP های این سایت ها در سرور های DNS بازگشتی ایران قابل دسترسی هستند و کش شده اند. اما قدم بعدی برای پیدا کردن DNS چیست !؟
بررسی سرور های نام (Name server ها)
Name Server ها جزو اصلی ترین و مهمترین اجزای DNS هستند و نگهدارنده اطلاعاتی درباره نام دامنه ها هستند که میتوانند سرور ها و ISP های درخواست دهنده را به سمت نام دامنه های مورد نظر هدایت کنند. این نوع از سرور ها دارای یک موتور تجزیه و تحلیل برای بررسی کوئری ها و همینطور پرس و جوهای اینترنتی هستند که می توانند شما را به سمت محل هایی که نام دامنه قرار دارد و می توان از آن ها IP مورد نظر را پیدا کرد یعنی سرورهای TLD، هدایت کنند.
تجزیه و تحلیل درخواست در TLD
TLD ها دسته دیگری از سرور ها هستند که کار تجزیه و تحلیل دامنه ای که شما برای رسیدن به آن درخواست دادید را انجام می دهند. البته لازم به ذکر است که در این مرحله از مراحل DNS نیز شما به IP مورد نظر خود و آدرس آن دسترسی نخواهید داشت. آنچه که TLD ها مسئول آن هستند تحلیل IP شما بر اساس پسوند آن است.
در ابتدا پسوند آدرس دامنه درخواستی شما بررسی شده تا ببینند در کدام بخش قرار می گیرد. البته این پسوند ها از نظر پسوند اصلی مانند com، org، net و موارد دیگر طبقه بندی می شود و پسوند هایی مانند Store، Site، و همینطور پسوند های ترکیبی از چند نوع باید به انواع اصلی پسوند تجزیه شده و بعد برای بررسی ادامه مراحل DNS از آنها استفاده شود. بعد از این تحلیل ها و بررسی ها دامنه ها برای سرور های اصلی DNS ارسال شده که همان DNS Server ها هستند.
تجزیه و تحلیل در DNS Server
وقتی دامنه درخواستی شما به DNS سرور مربوطه رسید، یک تجزیه و تحلیل مجزا روی آن صورت گرفته و اطلاعات مربوط به آن بررسی میشود. DNS Server ها جزو اصلی ترین سرور هایی هستند که می توانند اطلاعات مربوط به DNS را داشته باشند. عموما اطلاعات تخصیص DNS و فراهم کردن نام این دامنه ها توسط همین سرور ها انجام گرفته است و اطلاعات مربوط به این دامنه ها توسط مدیران سایت ها و صاحبان آن ها حفظ و نگهداری می شود. در نظر داشته باشید ممکن است که این نوع از DNS سرور ها با برنامه DNS سرور موجود در ویندوز سرور اشتباه گرفته شود. این سرور ها حتی در تمامی انواع هاست لینوکس و همینطور تمامی وب سرور ها وجود دارند و به صورت پابلیک از آنها استفاده می شود. در بخش های بعدی بیشتر به این مفهوم ها می پردازیم.
عملیات بازیابی رکورد ها یا همان Record Retrieval
وقتی DNS Server هایی که به آنها مراجعه کرده اید این اطلاعات را در اختیار داشته باشند شما باید این اطلاعات را استخراج و بازیابی کنید. DNS ها به صورتی تخصیص پیدا می کنند که با داشتن دامنه و رسیدن به سرور مربوطه می توان اطلاعات مربوط به رکورد DNS را خواند. این رکورد یک رشته اطلاعات مربوط به IP و همینطور هاستی است که سایت روی آن قرار گرفته و باید برای دسترسی به این اطلاعات آن را خواند.
استفاده از اطلاعات و کشینگ
وقتی که شما این رکورد و اطلاعات را بدست آورید مسیری که طی کرده اید به صورت معکوس طی شده و این اطلاعات با گذشتن از تمامی این سرور ها به مرورگر شما می رسد. اطلاعات مربوطه در صورتی که کارآمد تشخیص داده شوند توسط سرور های ISP شما و یا مرورگر شما کش شده تا برای استفاده های بعدی قابل استفاده باشد.
اما اگر این کش انجام شد و آدرس DNS تغییر کرد چه اتفاقی خواهد افتاد! اجازه دهید به برررسی این موضوع بپردازیم.
TTL، یک نکته حساس!
یکی از موارد مهمی که باید به آن توجه ویژه داشت امکان تغییر DNS ها است. باید توجه داشت که این DNS ها همیشه ثابت نیستند و به دلایل متعددی ممکن است تغییر کنند. به همین علت هر رکوردی که بازیابی شده و کش می شود یک المان همراه خود دارد. این المان خاص که TTL نام دارد و سرواژه ای برای Time To Live است، نشان دهنده مدت زمانی است که DNS اعتبار دارد و می توان به آن تکیه کرد. در صورتی که این زمان به پایان رسیده باشد مرورگر و سرور های ISP و همینطور سرور های نام دامنه بدون توجه به رکورد موجود و کش شده یک بار دیگر تمام این مسیر را طی کرده تا از صحت اطلاعات اطمینان حاصل کنند.
البته باید در نظر داشت که تمامی این مراحل در کسری از ثانیه انجام شده و لازم نیست شما منتظر جوابی برای هر کدام از این مراحل باشید. تنها چیزی که درباره این مراحل مشاهده خواهید کرد آیکون لودینگ روی تب مرورگر شما و همینطور توضیحات مختصری که در گوشه سمت چپ مرورگر شما نوشته خواهد شد می باشد که اگر به آن ها دقت کرده باشید به سرعت اتفاق افتاده و معمولا شما وقت نمی کنید که آن ها را تماما بخوانید.
تفاوت DNS و برنامه Microsoft DNS manager
قطعا تا اینجای کار متوجه شده اید که وقتی از DNS صحبت می کنیم قضیه در مورد برنامه Microsoft DNS Manager نیست و منظور ما یک پروتکل و یک سیستم نامگذاری دامنه سراسری است که روی تمامی سیستم ها انجام می گیرد. اما پس Microsoft DNS Manager چه برنامه ایست و شباهت ها و تفاوت های آن با DNS چیست !؟
در اینجا باید بگوییم Microsoft DNS manager یک برنامه برای ویندوز سرور است و بیشتر کاربرد آن در سرور های لوکال است. اما کاری که قرار است انجام دهد دقیقا شبیه DNS است. با این تفاوت که سرویس نام دامنه را برای سیستم های لوکال و سرور محلی پیاده سازی می کند. البته در صورتی که شما از هاست ویندوز استفاده کنید و سایت خود را روی آن راه اندازی کنید این برنامه در خط مقدم سرویس نام شما قرار خواهد گرفت. اما کنترل این برنامه به صورت جامع برای مواقعی است که شما می خواهید روی یک شبکه محلی سیستم های خود را به جای IP با استفاده از نام آن ها شناسایی کنید.
Microsoft DNS manager یکی از برنامه های اصلی است که عموما بلافاصله پس از نصب ویندوز سرور از طریق Dashboard نصب و پیکربندی می شود و تنظیمات شناسایی سرور لوکال را برای سایر سیستم های شبکه به انجام میرساند. تنظیم DHCP برای IP دهی خودکار به سایر سیستم ها نیز معمولا در گام بعدی پیکربندی این سیستم ها قرار دارد.
دلایل قطعی DNS چیست !؟
در بعضی مواقع شما با ارورهایی به منظور قطعی DNS مواجه می شوید که عموما رفع کردن آنها دردسر های زیادی را به همراه دارد. اما معنی این ارور DNS چیست !؟
در این حالت شما ممکن است دو نوع ارور DNS را دریافت کنید. در نوع اول زمانی است که DNS های مربوط به سایتی که می خواهید به آن متصل شوید از کار افتاده است و از دید شما مخفی شده است و به طور شفاف تر می توانیم بگوییم نام و آدرس وجود ندارد که برای دسترسی به سایت به آن مراجعه کنیم و وقتی به آدرس قبلی سر میزنیم کسی در را برای ما باز نخواهد کرد. در این حالت ممکن است درست شدن وضعیت به کمی زمان نیاز داشته باشد. در صورتی که مشکل از سرور های میانی باشد و از طرف خود سایت نباشد با ریست و تغییر دادن IP داینامیک یا استفاده از VPN به منظور تغییر IP و مسیری که برای دریافت DNS از آن استفاده می شود، ممکن است این ایرادات رفع شود. اما اگر از طرف سایت این اتفاق افتاده باشد باید تا برطرف شدن مشکل تحمل کنید.
اما در مواقع دیگری DNS مربوط به سیستم شما به مشکل برخورد کرده است که در اینصورت درخواست های شما ارسال شده اما به دلیل معلوم نبودن آدرس برگشت شما هیچ بسته ای به دست شما نخواهد رسید و ارتباط شما با اینترنت قطع خواهد بود. در این حالت اگر از یک شبکه داخلی استفاده کنید، خواهید دید که صرفا مشکل روی اینترنت است و شما این امکان را دارید تا از سایر خدمات شبکه استفاده کنید.
این حالت در مواقعی پیش می آید که شما تنظیمات خود را ریست کرده و یا از VPN های سطح بالا که تونل ایجاد می کنند مانند VPN های کریو استفاده کرده باشید. اما راه برطرف کردن این ارور DNS چیست !؟
برای رفع این ارور می توانید دیاگنوستیک ویندوز را اجرا کرده، تنظیمات اینترنت و DNS خود را از Internet Option ریست کرده و یا سیستم خود را به آخرین چک پوینتی که از تنظیمات شبکه سالم خود داشته است بازگردانی و به اصطلاح آن را restore کنید.
نتیجه گیری
پاسخ به این سوال که DNS چیست ما را وارد مبحثی داغ و گسترده نمود که آگاهی از این اطلاعات برای تمامی کسانی که میخواهند در وب فعالیت داشته باشند نه تنها مفید است، بلکه ضرورت نیز دارد. سرویس نام دامنه یکی از ارکان اصلی اینترنت بوده که پیدا کردن تمامی آدرس های اینترنتی را ممکن ساخته و اعداد را به نام قابل درک برای ما تبدیل کرده است. ترجمه نام به این اعداد دردسر های خاص خود را دارد و همانطور که دیدیم باید مراحل مختلفی بین سرور های متعدد طی شود تا اطلاعات مربوط به یک نام دامنه استخراج شده و بتوان به آن دسترسی پیدا کرد. همینطور قطعی های مختلف و ارورهایی که ممکن است برای DNS پیش بیاید را با هم بررسی کردیم و دیدیم که این سرویس در مواقعی با اشکالاتی مواجه می شود. اما هرچه که باشد یادگیری روش کار این سرویس اصلی ضروری است که برای هر وبمستر مورد نیاز خواهد بود.
