یکی از سوال‌های مهم که بعد از تصمیم به خرید هاست برایمان پیش می‌آید فهمیدن اینکه کنترل پنل هاست چیست و اصلا چه فرق‌هایی با هم دارند و ما کدام را باید انتخاب کنیم؟ در این مقاله جامع با مارال هاست همراه باشید تا جواب این سوال را صددرصد بگیرید.
فهرست محتوا
کنترل پنل هاست چیست و چگونه متولد شد؟
موضوع شکل‌گیری کنترل پنل‌ها از زمانی کلید خورد که یک سرور (کامپیوتر بزرگی که سایت‌ها روی آن میزبانی می‌شوند) مخصوص کسانی بود که مسلط به برنامه‌نویسی یا توانایی کار با اصل سرور را داشتند یعنی اگر شما سایت نیاز داشتید حتما یک متخصص سرور نیز برای مدیریت سایت لازم داشتید. این را به ویندوز کامپیوتر شخصی هم می‌توانیم تشبیه کنیم که شما اگر ویندوز را حذف کنید برای ارتباط با سیستم نیاز به دانش کدنویسی در سطح داس یا صفحه مشکی دارید.
از طرفی برای همه مشکلات نیاز به دردسرهایی داشتید و خودتان اصلا امکان ویرایش بدون دانش فنی زیاد را نداشتید تا اینکه شرکت‌های مختلف اقدام به ساخت بسته‌های نرم‌افزاری تحت عنوان کنترل پنل کردند تا کاربران به‌راحتی بتوانند با بخش‌های مختلف پس‌زمینه سایت کار کنند. حجم این شرکت‌ها کم نبوده و نیست و حتی در حال حاضر شرکت‌هایی هستند که کنترل پنل‌های جدید معرفی می‌کنند.
تمام تلاش ما معرفی گوشه‌ای از محبوب‌ترین این کنترل پنل‌ها در ایران و جهان است. پس متوجه شدیم که با یک بسته نرم‌افزاری طرف هستیم نه چیزی بسیار پیچیده و عجیب، دقیقا مثل ویندوز
هر کنترل پنل برای هرجا نیست!
همان‌طور که می‌دانید ما سیستم‌های مختلفی داریم و روی هر سرور ممکن است سیستم‌عامل جدایی نصب شود معمولا در ایران از دو نوع سیستم‌عامل محبوب لینوکس و ویندوز استفاده می‌شود و کنترل پنل‌ها روی هر سیستم‌عاملی نصب نمی‌شوند برای همین در توضیحات کنترل پنل‌ها به نوع سیستم‌عامل آن اشاره شده است.
البته شما به‌عنوان یک خریدار آن‌چنان در این سیستم‌عامل از نظر ذهنی دخیل نیستید و فقط نیاز است اول بدانید که کنترل پنل هاست چیست و بعد کنترل پنل موردنظرتان را انتخاب کنید اما حتما افزایش آگاهی شما کمک بسیاری به مدیریت وب‌سایت در آینده می‌کند.
سی پنل (Cpanel)
می‌شود گفت که سی پنل در ایران و در جهان کنترل پنل محبوبی به‌حساب می‌آید چون سی پنل دقیقا تمام بخش‌های لازم را به‌صورت دسته‌بندی در پنل قرار داده است. مثلا شما برای دسترسی به بخش‌های مختلف نیاز به مرحله‌‌ای پیش رفتن و رسیدن به بخش خاصی ندارید همه گزینه‌ها در اختیار شماست و اینکه سی پنل یک کنترل پنل لینوکسی است.
امکانات سی پنل:
- محیط کاربری آسان
- امکان مدیریت کامل سایت و فایل‌ها
- امکان ساخت و مدیریت پایگاه‌داده (بانک سایت)
- امکان ساخت و مدیریت ایمیل در سایت
- بخش نظارت بر خطاها و ایرادات سایت
- بخش امنیت سایت (تا حد زیادی حملات و مشکلات را رصد می‌کند)
- دریافت پشتیبان (بک‌آپ) از وب‌سایت
- پشتیبانی از ساخت و استفاده از FTP (پروتکلی برای انتقال ساده فایل)
- توانایی بررسی استفاده از منابع سایت و نظارت بر حافظه
- قابلیت تغییر ظاهر (پوسته) توسط شما
- قابلیت نصب ssl یا همان تبدیل سایت به https و نمایش قفل سبز
- قابلیت مدیریت چندین وب‌سایت در یک پنل
- قابلیت تغییر تنظیمات و دست‌کاری ماژول‌ها و نسخه‌های php
- نصب آسان سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس
سی پنل کنترل پنل پولی است و به این معنی نیست که ما برای خرید هاست باید پول این کنترل پنل را بدهیم بلکه این هزینه از سمت ارائه‌دهنده هاست پرداخت می‌شود ولی مشکل اصلی این کنترل پنل تحریم بودن آن در ایران و مشکلات بسیار آن در استفاده از بعضی سرویس‌دهنده‌هاست، یعنی ما در بسیاری از سرورهای مخصوصا ایرانی اجازه استفاده از سی پنل را نخواهیم داشت. ولی شرکت‌هایی مثل مارال هاست این مشکلات را حتی در سرور ایران تا حد زیادی حل کرده‌اند.
برای ورود به سی پنل بعد از آدرس سایت از آدرس‌هایی مثل ۲۰۸۲ یا ۲۰۸۳ یا cpanel می‌توانید استفاده کنید مثلا اگر سایت شما maralhost.com باشد شما می‌توانید با عبارات زیر وارد سی پنل شوید:
- maralhost.com:2082
- maralhost.com:2083
- maralhost.com/cpanel
دایرکت ادمین (DirectAdmin)
دایرکت ادمین را یکی از ساده‌ترین کنترل پنل‌های جهان می‌نامند چون برای کار کردن با این سیستم نیاز به دانش خاصی ندارید کلا اهل گذاشتن آیتم‌های زیاد و شلوغ به سبک سی پنل نیست ولی تا چند وقت پیش همه این سادگی با کمی طراحی ضعیف همراه بود که خیلی ساده بود اما با عوض شدن طراحی‌اش واقعا جلب‌توجه کرد.
این کنترل پنل، لینوکسی و پولی است اما نه به قیمت سی پنل بلکه خیلی ارزان‌تر و این مبلغ برای صاحبان هاستینگ به‌صرفه‌تر خواهد بود از جمله از نظر متخصص‌های هاست، دایرکت ادمین یکی از بی‌دردسرترین کنترل پنل‌هایی است که وجود دارد.
برعکس سی پنل که صاحب سرور فقط دو نوع دسترسی به‌عنوان مدیر و کاربر دارد و می‌توانید شما به‌عنوان کاربر وارد شوید اینجا دایرکت ادمین اجازه ساخت دسترسی‌های مختلف مثل کاربر، فروشنده، مدیر را می‌دهد که صاحب هاستینگ می‌تواند بین آن جابه‌جا شود. امکانات این کنترل پنل شامل موارد زیر می‌شود:
- محیط کاربری آسان
- امکان مدیریت کامل سایت و فایل‌ها
- امکان ساخت و مدیریت پایگاه‌داده (بانک سایت)
- امکان ساخت و مدیریت ایمیل در سایت
- بخش نظارت بر خطاها و ایرادات سایت
- بخش امنیت سایت (تا حدودی حملات و مشکلات را رصد می‌کند)
- دریافت پشتیبان (بک‌آپ) از وب‌سایت
- پشتیبانی از ساخت و استفاده از FTP (پروتکلی برای انتقال ساده فایل)
- توانایی بررسی استفاده از منابع سایت و نظارت بر حافظه
- قابلیت تغییر ظاهر (پوسته) توسط شما
- قابلیت نصب ssl یا همان تبدیل سایت به https و نمایش قفل سبز
- قابلیت مدیریت چندین وب‌سایت در یک پنل
- قابلیت تغییر تنظیمات و دست‌کاری ماژول‌ها و نسخه‌های php
برای ورود به این کنترل پنل از ۲۲۲۲ می‌توانید استفاده کنید به این صورت که اگر آدرس سایت شما maralhost.com است شما با آدرس maralhost.com:2222 می‌توانید وارد دایرکت ادمین شوید.
پلسک (Plesk)
پلسک یک کنترل پنل ویندوزی/لینوکسی است، هر چه کنترل پنل که تا الان معرفی کردیم لینوکسی بودند ولی پلسک ساخت یک شرکت خلاق است که کنترل پنل خودش را حتی در سرورهای ویندوزی نیز گسترش داده است چون برای ویندوز کنترل پنل زیادی ساخته نمی‌شود. پلسک مخصوصا در اروپا به شدت معروف‌تر از ایران است چون آیتم‌های ساده، امنیت بالا، ابزارهای سئو، توانایی مدیریت چندین سرور در یک پنل و خیلی موارد دیگر دارد. طبق گفته‌های متخصص‌های هاستینگ در خارج از ایران رقیب اصلی پلسک، سی پنل است که در بعضی از اوقات سازمان‌ها به پلسک اعتماد بیشتری دارند.
امکانات پلسک:
- پشتیبانی از زبان‌های برنامه‌نویسی ویندوز و لینوکس مثل php و asp.net
- مدیریت سبک و بهینه شده وب‌سایت (بعضا برای مدیر و نه کاربر)
- پشتیبانی از بانک اطلاعاتی‌های مختلف مثل MySQL و MSSQL
- امکان مدیریت کامل سایت و فایل‌ها
- قابلیت مدیریت چندین وب‌سایت در یک پنل
- نصب آسان سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس
- سازگاری با آنتی‌ویروس Kaspersky
اما این کنترل پنل در ایران استقبال کمتری دارد چون اکثر هاستینگ‌های ایرانی لینوکسی هستند و کنترل پنل‌های محبوب‌تری مثل سی پنل وجود دارد که استفاده کنند اما بی‌شک برای سرورهای ویندوزی این گزینه حرف ندارد.
برای ورود به پلسک می‌توانید از ۸۸۸۰ و ۸۴۴۳ استفاده کنید به این صورت که اگر آدرس سایت شما maralhost.com است شما با آدرس maralhost.com:8880 یا maralhost.com:8443 وارد پلسک می‌شوید.
اچ پنل (hPanel)
بعضی از هاستینگ‌ها از اینکه دائم کنترل پنل‌های دیگر شرکت‌های مختلف را نصب کنند و در سرورهای خودشان به مشتریان ارائه دهند خسته شدند و کنترل پنلی طبق سلیقه خودشان نوشتند. کنترل پنل اچ پنل که شاید کمتر راجع به آن شنیده باشید ابزاری دست‌ساز توسط شرکت hostinger است.
hostinger ادعا کرده که کنترل پنلش برای مشتریان خودش بسیار مناسب است چون می‌توانند سوابق خرید، فاکتورها و حتی تمدید سرویس‌هایشان را از داخل کنترل پنل انجام دهند و نیاز به ورود به پنل دیگری برای این امور ندارد. این‌گونه به نظر می‌رسد اچ پنل نسخه الگوبرداری شده سی پنل و ساخته شده بر پایه لینوکس است که فقط اندکی دست‌کاری شده است.
سیاست عدم پرداخت پول برای کنترل پنل hostinger یک منفعت مالی برای این شرکت داشته است و البته بدی این کنترل پنل این است که مشتریان این شرکت اصلا دسترسی و اجازه استفاده از کنترل پنلی به جز اچ پنل ندارند.
امکانات اچ پنل:
- مدیریت دامنه و ایمیل
- قابلیت مدیریت چندین وب‌سایت در یک پنل
- امکان مدیریت کامل سایت و فایل‌ها
- امکان ساخت و مدیریت پایگاه‌داده (بانک سایت)
- ویرایشگر DNS
- همچنین مدیریت امنیت حساب: گذرواژه برای دایرکتوری‌ها، بلاک کردن IP و محافظت از لینک مستقیم
آی اس پی منیجر (ISPmanager)
این کنترل پنل در دو نسخه Lite و Business عرضه شده که البته برای یک صاحب سرور قیمت بالایی دارد. هر کجای سایت آی اس پی منیجر که مشاهده کنید از سادگی کار با این پنل صحبت شده اما وقتی از بخش تست به‌صورت لایو اقدام به دیدن پنل و کار با آن شدم متوجه این سادگی نشدم و حتی بعضا حس کردم که برای کار با این پنل کمی نیاز به تمرین دارم.
درکل این پنل را برای اطلاعات شما معرفی کردم چون تقریبا هاستینگی را ندیدم که این پنل را عرضه کند و اگر شما خودتان سرور تهیه کنید و قصد نصب کنترل پنل داشته باشید این گزینه برای شما در کمترین حالت ماهیانه 40 دلار آب می‌خورد.
اما شاید بد نباشد که اشاره کنیم به اینکه اگر متخصص شبکه هستید و برای پیاده‌سازی شاخه‌ای و اصطلاحا تودرتو و به شدت فنی نیاز به کنترل پنل جامعی دارید این گزینه مورد بدی نیست.
ویرچوال مین (Virtualmin)
این کنترل پنل لینوکسی در کمال تعجب به‌صورت متن‌باز (اپن‌سورس) عرضه شده یعنی امکان ویرایش آن وجود دارد. بیش از ۱۰۰ هزار بار دانلود این کنترل پنل و ارائه نسخه رایگان تا حدی قابل‌قبول، این سیستم را بین متخصص‌های شبکه محبوب کرده است و کاربران مدعی شده‌اند که کار کردن با این کنترل پنل در موبایل و تبلت تجربه لذت‌بخشی دارد چون کاملا بهینه‌شده و ریسپانسیو است.
ویژگی‌های این کنترل پنل شامل:
- امکان مدیریت کامل سایت و فایل‌ها
- مدیریت دامنه و ایمیل
- ویرایشگر DNS
- تجزیه‌وتحلیل سایت
- گزارش‌دهی
- ورود دومرحله‌ای
- امکان کدنویسی و دسترسی‌های پیشرفته
اجنتی (Ajenti)
Ajenti یک کنترل پنل محبوب متن‌باز (اپن‌سورس) است که پنل مدیریت سرور مبتنی بر مرورگر را ارائه می‌دهد. ایجنتی اینجا باعث این می‌شود که اصلا سوال کنترل پنل هاست چیست را عوض کنیم و بگیم چی نیست؟ شما می‌توانید ایجنتی را نصب کنید و همه دستورهایتان را اجرا کنید و می‌توانید اطلاعات لازم سرور مانند RAM، فضای دیسک آزاد و غیره را مشاهده کنید.
اگر به دنبال مدیریت چندین وب‌سایت هستید، ممکن است استفاده از افزونه‌ای به نام Ajenti V در این سیستم به دردتان بخورد که این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا سایت‌های مبتنی بر PHP ،Python ،Ruby و Node.js را مدیریت کنید. Ajenti بسیار مدولار و همچنین کاملا قابل توسعه است و برای بسیاری از امور قابل‌استفاده است.
برخی از ویژگی‌های آن عبارت‌اند از:
- پنل مدیریت گرافیکی مبتنی بر AngularJS Google
- بسیار سبک طراحی شده توسط AJAX
- سازگار با موبایل
- نمایش پیام‌ها ذخیره تنظیمات به‌صورت زنده بدون رفرش صفحه
- امنیت
مقایسه کنترل پنل‌ها و انتخاب
بعد از صحبت در مورد اینکه کنترل پنل هاست چیست رسیدیم به بحث شیرین مقایسه کنترل پنل‌ها که باید دقت کافی داشته باشیم تا بعدا پشیمان نشویم. صحبت ما فقط برای مقایسه سی پنل، دایرکت ادمین و پلسک خواهد بود چون این سه کنترل پنل 99 درصد هاستینگ‌های ایران را پوشش داده‌اند و شاید اصلا کنترل پنل‌های دیگر را به‌هیچ‌عنوان یافت نکنیم و فقط بتوانیم با خرید سرور کامل فقط برای شخص خودمان نصب کنیم.
اگر هاستی که تهیه می‌کنید بر پایه لینوکس است پیشنهاد ما استفاده از دایرکت ادمین یا سی پنل است و اگر ویندوز است قطعا پلسک گزینه مناسبی خواهد بود. برای انتخاب بین دایرکت ادمین و سی پنل باید بدانید که این دو از نظر امکانات خیلی شبیه هم هستند و تمام نیازهای یک وب‌سایت را فراهم می‌کنند پس شاید قضاوت ما اینجا بیشتر روی ظاهر و سرعت باشد.
سرعت دایرکت ادمین در نسخه‌های متوسط سرعت بهتری نسبت به سی پنل است ولی در نسخه جدید دایرکت ادمین این‌طور نیست پس اگر به دنبال سرعت بالا هستید نسخه‌های معمولی دایرکت ادمین جوابگوی شما خواهد بود.
البته تفاوت سرعت آن‌چنان هم نیست ولی چون دایرکت ادمین از عکس و آیتم‌های کمتر استفاده کرده سریع‌تر لود می‌شود. اما اگر ظاهر و جذابیت کنترل پنل برای شما اهمیت دارد به نظر سی پنل پیشنهاد بهتری است. بدون قضاوت و هیچ جانب‌داری با هر دو پنل که کار کردیم ارتباط بهتری با سی پنل برقرار کردیم. در یک سایت خارجی یک تحقیق انجام شد که از کاربران در مورد این دو کنترل پنل سوال کردند و نتیجه هزاران بازخورد در عکس زیر قابل مشاهده است.
البته باز هم تاکید می‌کنیم که قیمت ماهیانه را کسی پرداخت می‌کند که صاحب اصلی سرور باشد و خریدار هاست به‌هیچ‌عنوان این هزینه را شخصا پرداخت نمی‌کند و فقط هزینه هاست را به‌صورت ماهیانه می‌پردازد و اگر شما سایت پربازدید داشته باشید و نیازمند به تهیه سرور باشد می‌توانید به‌صورت پولی این لایسنس‌ها را تهیه کنید یا از نسخه‌های کرک (قفل شکسته) شده که سرویس‌دهنده‌ها پیشنهاد می‌دهند استفاده کنید.
جمع‌بندی
بعد از اینکه فهمیدید کنترل پنل هاست چیست باید بدانید کنترل پنل فقط ساخته شده برای اینکه شما راحت‌تر بتوانید با سایت خودتان کار کنید که البته ما برای اطلاعات شما حتی کنترل پنل‌های بیشتری معرفی کردیم که بدانید فقط صرف مواردی که در هاستینگ‌ها می‌شنوید همان‌ها نیستند و شاید اگر بخواهیم بیشتر درباره‌اش صحبت کنیم چند ده کنترل پنل دیگر برای معرفی وجود دارد.
این را در نظر داشته باشید که کنترل پنل همه چیز نیست و اصلا برای انتخاب آن نیاز به صرف وقت زیادی ندارید ما همه ویژگی‌ها را گفتیم و اینجا حتی موردی با هم مقایسه کردیم که شما در انتخابتان شک نکنید اما فکر نکنید که اگر سی پنل خوب است و شما یک هاست دایرکت ادمین تهیه کردید حس بدی داشته باشید که ای کاش سی پنل بود و من با سی پنل سایتم غوغا می‌کند! اهمیت ساخت سایت و جذب مشتری شما اولویت مهم‌تری است. پیشنهاد می‌کنم برای آشنایی و اطلاعات بیشتر سری به صفحه خرید VPS یا خرید هاست مارال هاست بزنید و نیازمندی‌های خود را با پشتیبان آنلاین ما درمیان بگذارید.
برای کامل‌تر بودن این مقاله جامع از آمارهای دو مطلب 6 Most Popular Hosting Control Panels و 8 Awesome Web Hosting Control Panel and Server Management Software کمک گرفته شده است.
