فهرست محتوا
مقدمه:
نرم افزار GLPI یک راهکار قدرتمند و متن‌باز برای مدیریت دارایی‌های فناوری اطلاعات (IT Asset Management) و ارائه خدمات پشتیبانی (Service Desk) است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تجهیزات، نرم‌افزارها و درخواست‌های پشتیبانی خود را در یک محیط متمرکز مدیریت کنند.
در دنیای امروز که دارایی‌های فناوری اطلاعات بخش حیاتی هر سازمان را تشکیل می‌دهند، داشتن یک سیستم منسجم برای ردیابی تجهیزات، کنترل لایسنس‌ها، مدیریت تیکت‌ها و ارائه خدمات پشتیبانی سریع، به یک ضرورت تبدیل شده است. GLPI با رابط کاربری تحت وب، پشتیبانی از چند زبان و قابلیت یکپارچه‌سازی با ابزارهایی مانند FusionInventory، این نیاز را به بهترین شکل برطرف می‌کند.
مزیت بزرگ این نرم‌افزار، متن‌باز و رایگان بودن آن است؛ یعنی بدون پرداخت هزینه‌های گزاف می‌توانید یک سیستم کامل ITSM و ITAM را در سازمان خود راه‌اندازی کنید و آن را مطابق نیازتان شخصی‌سازی نمایید.
نرم افزار GLPI چیست؟
نرم افزار GLPI یک برنامه تحت وب، متن‌باز و رایگان است که برای مدیریت دارایی‌های فناوری اطلاعات (IT Asset Management – ITAM) و خدمات پشتیبانی فناوری اطلاعات (IT Service Management – ITSM) طراحی شده است. این نرم‌افزار به مدیران شبکه و تیم‌های IT کمک می‌کند تا همه تجهیزات، نرم‌افزارها و درخواست‌های پشتیبانی را در یک محیط متمرکز و منظم کنترل کنند.
تاریخچه و توسعه‌دهندگان
پروژه GLPI در سال 2003 توسط گروهی از توسعه‌دهندگان فرانسوی آغاز شد و خیلی زود به یکی از محبوب‌ترین راهکارهای متن‌باز در حوزه مدیریت IT تبدیل شد. امروز، توسعه و پشتیبانی این نرم‌افزار توسط جامعه‌ای فعال از برنامه‌نویسان و شرکت‌ها در سراسر جهان ادامه دارد و نسخه‌های جدید آن، مثل نسخه 10.x، با امکانات به‌روز و بهبودهای امنیتی عرضه می‌شوند.
هدف اصلی نرم افزار GLPI
هدف اصلی نرم افزار GLPI این است که سازمان‌ها بتوانند:
-
تمام تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری خود را ثبت و ردیابی کنند.
-
درخواست‌های پشتیبانی (تیکت‌ها) را از کاربران دریافت و مدیریت کنند.
-
فرآیندهای IT را استاندارد و شفاف‌سازی نمایند.
به بیان ساده، GLPI مثل یک دفتر مرکزی برای تمام امور فناوری اطلاعات عمل می‌کند و باعث صرفه‌جویی در زمان، کاهش خطاها و بهبود کیفیت خدمات می‌شود.
دسته‌بندی در حوزه ITSM و ITAM
-
ITAM (مدیریت دارایی IT): شامل موجودی‌گیری و مدیریت چرخه عمر تجهیزات، نرم‌افزارها و لایسنس‌ها.
-
ITSM (مدیریت خدمات IT): شامل ثبت و پیگیری درخواست‌ها، مدیریت مشکلات، تغییرات و ارائه خدمات طبق استانداردهای ITIL.
به همین دلیل نرم افزار GLPI هم برای مدیریت فنی و هم برای بهبود تجربه کاربر نهایی، یک انتخاب کامل و مقرون‌به‌صرفه است.
امکانات و ویژگی‌های کلیدی نرم افزار GLPI
نرم افزار GLPI به دلیل انعطاف‌پذیری بالا و امکانات گسترده‌اش، هم برای شرکت‌های کوچک و هم سازمان‌های بزرگ کاربرد دارد. این ابزار، مجموعه‌ای کامل از قابلیت‌ها برای مدیریت دارایی‌های IT، خدمات پشتیبانی و کنترل تیم‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهد.
مدیریت دارایی‌ها (Asset Management)
یکی از مهم‌ترین بخش‌های نرم افزار GLPI، سیستم مدیریت دارایی‌ها است که به شما کمک می‌کند همه تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را به‌صورت دقیق و منظم ثبت کنید.
-
ثبت و دسته‌بندی سخت‌افزار و نرم‌افزار: امکان تعریف سرورها، کامپیوترها، لپ‌تاپ‌ها، پرینترها، روترها، سوئیچ‌ها، لایسنس‌ها و نرم‌افزارها.
-
قابلیت یکپارچه‌سازی با FusionInventory: این افزونه می‌تواند به‌صورت خودکار شبکه را اسکن کند و لیست کامل تجهیزات و مشخصات آن‌ها را وارد GLPI نماید.
-
ردیابی چرخه عمر دارایی‌ها: از زمان خرید و نصب تا تعمیرات، ارتقاء یا کنار گذاشتن یک دارایی، همه مراحل در سیستم ثبت می‌شود.
میز خدمت (Service Desk)
بخش میز خدمت در نرم افزار GLPI ابزاری قدرتمند برای مدیریت درخواست‌های پشتیبانی است.
-
ثبت و پیگیری تیکت‌ها: کاربران می‌توانند مشکلات یا درخواست‌های خود را ثبت کنند و کارشناسان IT روند رسیدگی را پیگیری کنند.
-
پشتیبانی چندکاناله: دریافت درخواست‌ها از طریق ایمیل، پورتال وب کاربر یا حتی API.
-
SLA و مدیریت زمان پاسخ‌گویی: تعریف توافق‌نامه‌های سطح خدمات (SLA) برای اطمینان از پاسخ‌گویی و رفع مشکل در زمان تعیین‌شده.
مدیریت کاربران و تیم‌ها
در نرم افزار GLPI می‌توانید ساختار تیم‌ها و دسترسی کاربران را به‌دقت مدیریت کنید.
-
نقش‌ها و سطح دسترسی: تعریف نقش‌های مختلف (کاربر، تکنسین، مدیر) و تعیین دقیق سطح دسترسی برای هر نقش.
-
گزارش‌گیری و تحلیل عملکرد: تهیه گزارش‌های تحلیلی از حجم تیکت‌ها، سرعت پاسخ‌گویی و وضعیت دارایی‌ها برای بهبود فرآیندها.
افزونه‌ها و قابلیت سفارشی‌سازی
GLPI به دلیل متن‌باز بودن، از افزونه‌های متنوع و توسعه شخصی‌سازی پشتیبانی می‌کند.
-
مثال‌هایی از افزونه‌های محبوب: FusionInventory (مدیریت دارایی خودکار)، DataInjection (وارد کردن داده‌ها به‌صورت انبوه)، FormCreator (ساخت فرم‌های سفارشی).
-
امکان توسعه شخصی‌سازی شده: تیم فنی شما می‌تواند ماژول‌ها و قابلیت‌های اختصاصی را توسعه داده و به نرم‌افزار اضافه کند.
به همین دلیل، نرم افزار GLPI نه‌تنها یک ابزار مدیریت دارایی و میز خدمت است، بلکه یک پلتفرم انعطاف‌پذیر برای بهینه‌سازی فرآیندهای IT محسوب می‌شود.
مزایا و معایب نرم افزار GLPI
مثل هر نرم‌افزار دیگری، نرم افزار GLPI هم نقاط قوت زیادی دارد و هم محدودیت‌هایی که باید قبل از انتخاب در نظر گرفته شوند. شناخت این موارد کمک می‌کند تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.
مزایا
-
رایگان
GLPI تحت مجوز GPL منتشر شده و بدون نیاز به خرید لایسنس می‌توانید آن را دانلود و استفاده کنید. -
متن‌باز (Open Source)
کد منبع آزاد است و می‌توانید آن را مطابق نیاز سازمان خود تغییر دهید یا قابلیت‌های جدید اضافه کنید. -
جامعه کاربری فعال
فروم‌ها، گروه‌های آنلاین و مستندات کامل باعث می‌شود در صورت بروز مشکل، منابع زیادی برای یادگیری و رفع ایراد داشته باشید. -
چندزبانه
پشتیبانی از بیش از 45 زبان (از جمله فارسی) باعث می‌شود کاربران در نقاط مختلف دنیا بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند. -
مقیاس‌پذیر
از یک تیم کوچک IT گرفته تا سازمان‌های بزرگ با صدها کارمند و هزاران دارایی، نرم افزار GLPI می‌تواند پاسخگوی نیازها باشد.
معایب
-
نیاز به دانش فنی برای نصب و پیکربندی
نصب GLPI نیازمند آشنایی با مفاهیم سرور، پایگاه داده و وب‌سرور است. برای افراد بدون دانش فنی، این موضوع ممکن است چالش‌برانگیز باشد. -
ظاهر قدیمی‌تر نسبت به برخی رقبا
اگرچه GLPI کاربردی و قدرتمند است، اما رابط کاربری آن در مقایسه با بعضی از نرم‌افزارهای تجاری مدرن، ساده‌تر و کمتر جذاب به نظر می‌رسد.
آموزش نصب و راه‌اندازی نرم افزار GLPI
انتخاب و تهیه سرور مناسب برای GLPI
برای نصب و اجرای روان نرم افزار GLPI، پیشنهاد می‌شود از سرور مجازی استفاده کنید. سرور مجازی (VPS) منابع اختصاصی، سرعت بالا و امکان پیکربندی دلخواه را در اختیار شما قرار می‌دهد و نسبت به هاست اشتراکی، امنیت و پایداری بسیار بهتری دارد.
حداقل مشخصات پیشنهادی برای سرور مجازی GLPI
-
CPU: دو هسته یا بیشتر
-
RAM: حداقل 2 گیگابایت (پیشنهادی 4 گیگابایت برای سازمان‌های بزرگ‌تر)
-
Storage: حداقل 20 گیگابایت SSD برای سرعت بیشتر
-
سیستم‌عامل: لینوکس (مثل Ubuntu یا CentOS) یا ویندوز سرور، بسته به ترجیح شما
با داشتن یک سرور مجازی، شما کنترل کامل بر محیط نصب، امنیت و بهینه‌سازی نرم‌افزار خواهید داشت.
نصب نرم افزار GLPI کار پیچیده‌ای نیست، اما نیازمند رعایت چند پیش‌نیاز و مراحل مشخص است. در ادامه همه چیز را به زبان ساده توضیح می‌دهیم.
پیش‌نیازها
قبل از شروع نصب، مطمئن شوید سرور یا هاست شما شرایط زیر را دارد:
-
PHP نسخه 7.4 یا بالاتر (پیشنهادی: 8.x)
-
MySQL یا MariaDB برای پایگاه داده
-
یک وب‌سرور مانند Apache یا Nginx
-
اکستنشن‌های PHP موردنیاز (pdo_mysql، mbstring، json، xml و …)
-
دسترسی SSH یا کنترل‌پنل برای آپلود و مدیریت فایل‌ها
مراحل نصب
مرحله 1: دانلود و آپلود فایل‌ها
-
آخرین نسخه GLPI را از وب‌سایت رسمی (https://glpi-project.org) دانلود کنید.
-
فایل ZIP را روی هاست یا سرور خود آپلود کرده و در مسیر public_html یا پوشه وب‌سایت خود اکسترکت کنید.
مرحله 2: ایجاد دیتابیس
-
وارد کنترل‌پنل (cPanel یا مشابه) شوید و یک دیتابیس MySQL/MariaDB ایجاد کنید.
-
یک کاربر دیتابیس بسازید و همه دسترسی‌ها را به آن بدهید.
-
نام دیتابیس، نام کاربری و رمز عبور را یادداشت کنید.
مرحله 3: اجرای نصب از طریق مرورگر
-
آدرس دامنه یا IP خود را وارد کنید (مثل:
http://yourdomain.com/glpi). -
زبان نصب را انتخاب کنید.
-
مراحل نصب را دنبال کرده و اطلاعات دیتابیس را وارد کنید.
-
پس از اتمام، GLPI آماده استفاده خواهد بود.
پیکربندی اولیه
ایجاد کاربران
-
وارد پنل ادمین شوید (اطلاعات ورود پیش‌فرض در پایان نصب نمایش داده می‌شود).
-
کاربران جدید با نقش‌های مختلف (کاربر، تکنسین، مدیر) ایجاد کنید.
تعریف دسته‌بندی‌ها و دارایی‌ها
-
از بخش Assets، گروه‌ها و دسته‌بندی تجهیزات را ایجاد کنید.
-
دارایی‌های سخت‌افزاری (کامپیوتر، لپ‌تاپ، سرور) و نرم‌افزاری را ثبت کنید.
حالا شما یک سیستم کامل نرم افزار GLPI روی سرور خود دارید و می‌توانید آن را با افزونه‌ها و تنظیمات دلخواه سفارشی‌سازی کنید.
نکات و بهترین شیوه‌ها در استفاده از GLPI
بعد از نصب و راه‌اندازی نرم افزار GLPI، رعایت چند نکته کلیدی باعث می‌شود سیستم شما همیشه پایدار، امن و به‌روز باشد و تجربه کاربری بهتری ارائه دهد.
امنیت و بکاپ‌گیری
-
ایمن‌سازی ورود: رمز عبور قوی برای کاربران و ادمین‌ها تعیین کنید و دسترسی غیرضروری را محدود کنید.
-
SSL فعال کنید: ارتباط بین کاربران و GLPI را با HTTPS رمزگذاری کنید.
-
بکاپ‌گیری منظم: به‌صورت هفتگی یا روزانه از پایگاه داده و فایل‌های GLPI نسخه پشتیبان تهیه کنید تا در صورت بروز مشکل، بتوانید سریعاً سیستم را بازیابی کنید.
استفاده از افزونه‌های کاربردی
-
FusionInventory: برای شناسایی و ثبت خودکار تجهیزات شبکه.
-
FormCreator: برای ساخت فرم‌های درخواست سفارشی.
-
DataInjection: برای وارد کردن دسته‌جمعی داده‌ها.
استفاده از این افزونه‌ها باعث افزایش سرعت کار و خودکارسازی بسیاری از وظایف می‌شود.
به‌روزرسانی منظم برای امنیت و امکانات جدید
-
بروزرسانی GLPI: نسخه‌های جدید اغلب شامل بهبودهای امنیتی و امکانات جدید هستند، پس همیشه سیستم را به‌روز نگه دارید.
-
به‌روزرسانی افزونه‌ها: افزونه‌ها هم باید همزمان با نسخه اصلی به‌روز شوند تا مشکلی در عملکرد ایجاد نشود.
مقایسه GLPI با نرم‌افزارهای مشابه
در حوزه مدیریت دارایی و خدمات IT، نرم‌افزارهای متن‌باز متعددی وجود دارند که هرکدام نقاط قوت خاص خود را دارند. در ادامه، نرم افزار GLPI را با دو ابزار محبوب دیگر یعنی Snipe-IT و OCS Inventory مقایسه می‌کنیم.
Snipe-IT
-
کاربرد اصلی: تمرکز بیشتر بر مدیریت دارایی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری.
-
مزایا: رابط کاربری مدرن، سادگی در استفاده، مناسب برای تیم‌هایی که فقط نیاز به ثبت و ردیابی تجهیزات دارند.
-
محدودیت‌ها: فاقد سیستم میز خدمت (Service Desk) داخلی، امکانات ITSM پیشرفته ندارد.
OCS Inventory
-
کاربرد اصلی: موجودی‌گیری خودکار تجهیزات و نرم‌افزارها در شبکه.
-
مزایا: قابلیت اسکن شبکه و جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت خودکار، مناسب برای سازمان‌هایی که می‌خواهند موجودی دقیق داشته باشند.
-
محدودیت‌ها: تمرکز بیشتر بر موجودی‌گیری است و فاقد بسیاری از قابلیت‌های مدیریت خدمات و فرآیندهای IT است.
مزیت‌های GLPI نسبت به رقبا
-
ترکیب ITAM و ITSM: برخلاف Snipe-IT و OCS Inventory که هر کدام بیشتر روی یک بخش تمرکز دارند، نرم افزار GLPI هم مدیریت دارایی و هم میز خدمت را در یک پلتفرم ارائه می‌دهد.
-
قابلیت یکپارچه‌سازی: GLPI می‌تواند با OCS Inventory یا FusionInventory ترکیب شود تا موجودی‌گیری خودکار انجام دهد، در حالی که همچنان امکانات ITSM را حفظ می‌کند.
-
افزونه‌های متنوع: جامعه فعال توسعه‌دهندگان افزونه‌های متعددی برای گسترش قابلیت‌ها ارائه می‌دهند.
-
چندزبانه بودن: پشتیبانی از بیش از 45 زبان، از جمله فارسی.
-
متن‌باز و رایگان: بدون هزینه لایسنس، با قابلیت شخصی‌سازی کامل.
اگر سازمان شما همزمان به مدیریت دارایی، ثبت و پیگیری درخواست‌های پشتیبانی، و یک سیستم یکپارچه نیاز دارد، نرم افزار GLPI انتخاب جامع‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تری نسبت به رقبا خواهد بود.
جمع‌بندی
نرم افزار GLPI یک راهکار جامع، رایگان و متن‌باز برای مدیریت دارایی‌های فناوری اطلاعات و ارائه خدمات پشتیبانی است که می‌تواند نیازهای یک تیم IT کوچک تا یک سازمان بزرگ را پوشش دهد. ترکیب قابلیت‌های ITAM و ITSM، پشتیبانی چندزبانه، افزونه‌های متنوع و امکان سفارشی‌سازی، این نرم‌افزار را به گزینه‌ای قدرتمند و مقرون‌به‌صرفه تبدیل کرده است.
اگر به دنبال سیستمی هستید که بتوانید تجهیزات، نرم‌افزارها، کاربران و درخواست‌های پشتیبانی را همه در یک محیط متمرکز مدیریت کنید، نرم افزار GLPI می‌تواند انتخابی ایده‌آل باشد.
