مقدمه: 

لینوکس به‌عنوان یکی از قدرتمندترین و انعطاف‌پذیرترین سیستم‌عامل‌های منبع‌باز، طیف گسترده‌ای از بهترین توزیع‌های لینوکس را برای کاربران ارائه می‌دهد. این توزیع‌ها با اهداف و ویژگی‌های متنوع طراحی شده‌اند و هرکدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند. از توزیع‌های شناخته‌شده‌ای چون اوبونتو، که با رابط کاربرپسند خود انتخابی عالی برای کاربران تازه‌کار است، تا آرچ لینوکس که برای کاربران حرفه‌ای و علاقه‌مندان به سفارشی‌سازی مناسب است، گزینه‌های مختلفی در دسترس هستند.

در این مقاله، با نگاهی جامع به مقایسه توزیع‌های لینوکس نقاط قوت و کاربردهای هر کدام، به شما کمک خواهیم کرد تا متناسب با سطح تجربه و نیازهای خود، مناسب‌ترین توزیع را انتخاب کنید.

اطلاعات جامع در مورد توزیع‌های لینوکس را می‌توانید در سایت distrowatch مطالعه کنید.

دبیان (Debian): یکی از بهترین توزیع‌های لینوکس با پایداری بالا و کاربرد چندمنظوره

دبیان به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین و بهترین توزیع‌های لینوکس در سال ۱۹۹۳ معرفی شد و از آن زمان تاکنون به‌طور جامعه‌محور توسعه یافته است. این توزیع به دلیل پایداری بالا و امنیت قوی، در بین کاربران حرفه‌ای و مدیران سیستم محبوبیت زیادی دارد. دبیان دارای سه شاخه اصلی است: پایدار (Stable)، آزمایشی (Testing) و ناپایدار (Unstable)، که به کاربران اجازه می‌دهد بر اساس نیاز خود بین جدیدترین قابلیت‌ها و بالاترین سطح پایداری انتخاب کنند.

یکی از ویژگی‌های بارز دبیان تأکید بر استفاده از نرم‌افزارهای آزاد و برخورداری از مخازن بسیار غنی با هزاران بسته نرم‌افزاری است. استفاده از سیستم مدیریت بسته APT نیز فرایند نصب و به‌روزرسانی نرم‌افزارها را برای کاربران آسان می‌کند.

مزایای دبیان:

• پایداری بالا که آن را برای استفاده در سرورها و سیستم‌های حیاتی ایده‌آل می‌کند.
• امنیت قابل‌اعتماد با به‌روزرسانی‌های منظم و دقیق.
• جامعه کاربری فعال و مستندات گسترده که به کاربران در حل مشکلات کمک می‌کند.

معایب دبیان:

• به‌روزرسانی‌های کندتر نسبت به توزیع‌های جدیدتر برای حفظ پایداری.
• فرایند نصب ممکن است برای کاربران مبتدی چالش‌برانگیز باشد.

کاربردهای دبیان: دبیان برای محیط‌های سرور و پروژه‌هایی که نیاز به پایداری و امنیت بالا دارند، انتخابی بسیار مناسب است. علاوه بر این، کاربرانی که به‌دنبال یک سیستم‌عامل پایدار برای استفاده‌های روزمره هستند نیز می‌توانند از دبیان بهره ببرند.

 

اوبونتو (Ubuntu): بهترین توزیع‌ لینوکس برای کاربران تازه‌کار و حرفه‌ای

اوبونتو یکی از بهترین توزیع‌های لینوکس است که در سال ۲۰۰۴ توسط شرکت Canonical معرفی شد. این توزیع بر پایه دبیان طراحی شده و با هدف سادگی و کاربرپسندی توسعه یافته است، بنابراین هم برای کاربران مبتدی و هم برای افراد حرفه‌ای گزینه‌ای عالی محسوب می‌شود. اوبونتو به دلیل رابط کاربری جذاب و فرآیند نصب ساده، محبوبیت زیادی در بین کاربران کسب کرده است.

 

این توزیع هر شش ماه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شود و نسخه‌های LTS (پشتیبانی بلندمدت) آن تا پنج سال به‌روزرسانی‌های امنیتی و فنی دریافت می‌کنند. همین امر اوبونتو را به یکی از پایدارترین گزینه‌ها برای استفاده طولانی‌مدت تبدیل کرده است.

مزایای اوبونتو:

• رابط کاربری ساده و جذاب که برای کاربران تازه‌کار مناسب است.
• پشتیبانی قوی از سوی جامعه کاربری و ارائه به‌روزرسانی‌های منظم.
• پشتیبانی سخت‌افزاری گسترده و سازگاری با انواع درایورها.

معایب اوبونتو:

• پایداری کمتر نسبت به دبیان به علت به‌روزرسانی‌های سریع‌تر.
• نیاز به منابع سخت‌افزاری بیشتر که ممکن است روی سیستم‌های قدیمی کندتر اجرا شود.

کاربردهای اوبونتو: اوبونتو برای استفاده‌های روزمره مانند مرور وب، کار با اسناد و حتی توسعه نرم‌افزار بسیار مناسب است. این توزیع به‌ویژه برای کاربرانی که قصد شروع کار با لینوکس را دارند، توصیه می‌شود.برای آموزش نصب و حذف نرم افزار Ubuntu می‌توانید مقاله کامل را مطالعه نمایید.

دیپین (Deepin):  توزیع لینوکس با طراحی مدرن و کاربر پسند

دیپین یکی از بهترین توزیع‌های لینوکس است که به‌دلیل طراحی زیبا و محیط کاربری منحصربه‌فرد خود مورد توجه کاربران قرار گرفته است. این توزیع توسط تیمی چینی توسعه یافته و هدف اصلی آن ارائه یک تجربه کاربری روان و کاربرپسند برای دسکتاپ است. محیط دسکتاپ دیپین (DDE) با طراحی مدرن و زیبایی‌شناسی بالا، کاربران زیادی را جذب کرده و تجربه‌ای متفاوت از سایر توزیع‌ها ارائه می‌دهد.

دیپین بر پایه دبیان ساخته شده و با مجموعه‌ای از برنامه‌های اختصاصی مانند Deepin Music و Deepin Movie، یکپارچگی کاملی بین سیستم‌عامل و نرم‌افزارها فراهم می‌کند. علاوه بر این، به‌روزرسانی‌های منظم دیپین به بهبود امنیت و عملکرد آن کمک می‌کند و محیطی امن و به‌روز برای کاربران فراهم می‌سازد.

مزایای دیپین:

• طراحی جذاب و مدرن با محیط دسکتاپ منحصربه‌فرد.
• برنامه‌های پیش‌فرض متنوع با عملکرد بالا.
• نصب و استفاده آسان که برای کاربران تازه‌کار نیز مناسب است.

معایب دیپین:

• پشتیبانی محدودتر نسبت به توزیع‌های معروف‌تر مانند اوبونتو.
• مصرف بالای منابع سیستم که ممکن است روی دستگاه‌های قدیمی‌تر کندتر اجرا شود.

کاربردهای دیپین: دیپین برای کاربران خانگی که به دنبال یک تجربه کاربری زیبا و ساده هستند، انتخابی مناسب است. این توزیع برای کارهای روزمره مانند تماشای فیلم، گوش دادن به موسیقی و مرور وب عملکرد بسیار خوبی دارد و تجربه‌ای لذت‌بخش را برای کاربران دسکتاپ فراهم می‌کند.

 

فدورا (Fedora): توزیعی پیشرو و مناسب برای توسعه‌دهندگان

فدورا یکی از بهترین توزیع‌های لینوکس محسوب می‌شود که توسط پروژه Fedora و با پشتیبانی شرکت Red Hat توسعه می‌یابد. این توزیع به دلیل استفاده از فناوری‌های جدید و ارائه نوآوری‌های پیشرفته، محبوبیت زیادی در بین توسعه‌دهندگان و کاربرانی که به دنبال آخرین ویژگی‌های سیستم‌عامل لینوکس هستند، پیدا کرده است. فدورا در نسخه‌های مختلفی عرضه می‌شود؛ از جمله Fedora Workstation برای دسکتاپ و Fedora Server برای استفاده در سرورها.

فدورا با استفاده از سیستم مدیریت بسته DNF، نصب و مدیریت نرم‌افزارها را آسان کرده و همواره به‌عنوان یکی از اولین توزیع‌ها، فناوری‌های جدید و بروزرسانی‌های پیشرفته را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

مزایای فدورا:

• تکنولوژی‌های به‌روز و امکانات پیشرفته.
• پشتیبانی قوی از ابزارهای توسعه و جامعه توسعه‌دهندگان.
• امنیت بالا با استفاده از فناوری‌هایی نظیر SELinux.

معایب فدورا:

• به‌روزرسانی‌های مکرر که ممکن است برای کاربران عادی کمی چالش‌برانگیز باشد.
• پشتیبانی کوتاه‌مدت برای نسخه‌های معمولی، که هر نسخه حدود ۱۳ ماه پشتیبانی می‌شود.

کاربردهای فدورا: فدورا از بهترین توزیع‌های لینوکس برای توسعه‌دهندگان، متخصصان فناوری اطلاعات و افرادی است که به دنبال استفاده از جدیدترین ابزارها و فناوری‌های لینوکس هستند. این توزیع برای کاربرانی که به دنبال ترکیبی از پایداری نسبی و ویژگی‌های پیشرفته می‌باشند، بسیار کاربردی است و محیطی مناسب برای پروژه‌های توسعه نرم‌افزار فراهم می‌کند.

 

سنت او اس (CentOS): توزیعی پایدار و ایده‌آل برای سرور

سنت او اس (CentOS) یک توزیع لینوکس متن‌باز و مبتنی بر Red Hat Enterprise Linux است. این توزیع به دلیل پایداری بالا و امنیت، انتخابی محبوب برای سرورها و محیط‌های سازمانی محسوب می‌شود. سنت او اس تا سال ۲۰۲۱ به‌عنوان یک گزینه رایگان برای کسانی که می‌خواستند از ویژگی‌های RHEL بدون هزینه استفاده کنند، شناخته می‌شد.جزییات بیشتر در خصوص Cent OS را می‌توانید در مقاله CentOS چیست مطالعه کنید.

سنت او اس امکان دسترسی به به‌روزرسانی‌ها و وصله‌های امنیتی RHEL را برای کاربران فراهم می‌کند، و به‌همین دلیل برای سازمان‌ها و کسب‌وکارها انتخابی مقرون‌به‌صرفه و امن است. این توزیع به‌ویژه برای مدیران سیستم که به دنبال پایداری و قابلیت اعتماد بالا هستند، گزینه‌ای مناسب است.

 

مزایا:

• پایداری و امنیت بالا.
• پشتیبانی طولانی‌مدت با به‌روزرسانی‌های منظم.
• سازگاری بالا با نرم‌افزارهای سازمانی.

معایب:

• به‌روزرسانی کندتر نسبت به توزیع‌های پیشرو مانند فدورا.
• پایان پروژه سنت او اس کلاسیک و تغییر جهت به CentOS Stream که ساختاری متفاوت دارد.

کاربردها: سنت او اس برای سرورها، محیط‌های میزبانی وب و دیتاسنترها بسیار مناسب است و به‌دلیل پایداری و امنیت بالا، در پروژه‌هایی که نیاز به عملکرد بی‌وقفه و مطمئن دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این توزیع برای کسب‌وکارها و مدیران سیستم که به دنبال سیستم‌عاملی قابل‌اعتماد و پایدار هستند، انتخابی ایده‌آل است.

 

سولوس (Solus): توزیعی لینوکسی مدرن برای دسکتاپ

سولوس (Solus) یکی از بهترین توزیع‌های لینوکس مستقل است که با تمرکز بر تجربه کاربری دسکتاپ طراحی شده و انتخابی عالی برای کسانی است که به دنبال محیطی مدرن و کاربرپسند برای استفاده روزمره هستند. این توزیع به‌ویژه با محیط دسکتاپ اختصاصی Budgie شناخته می‌شود که ظاهری مدرن و ساده دارد و تجربه‌ای روان و لذت‌بخش را برای کاربران فراهم می‌کند.

سولوس علاوه بر Budgie، از محیط‌های دسکتاپ GNOME، MATE و Plasma نیز پشتیبانی می‌کند. این توزیع به‌طور پیش‌فرض با مجموعه‌ای از برنامه‌های کاربردی مانند LibreOffice و Firefox ارائه می‌شود و مدیریت بسته‌ها را با ابزار eopkg انجام می‌دهد که به کاربران امکان نصب و مدیریت نرم‌افزارها را می‌دهد.

مزایا:

• رابط کاربری مدرن و زیبا با محیط دسکتاپ Budgie.
• بهینه‌سازی شده برای دسکتاپ با عملکرد سریع.
• تجربه کاربری ساده که برای مبتدیان مناسب است.

معایب:

• مخازن نرم‌افزاری کوچک‌تر نسبت به توزیع‌های بزرگ‌تر.
• پشتیبانی محدود جامعه کاربری در مقایسه با توزیع‌های معروف‌تر.

کاربردها: سولوس برای کاربرانی که به دنبال یک سیستم‌عامل سریع، مدرن و مناسب برای کارهای روزمره مثل مرور وب، پخش مالتی‌مدیا و کارهای اداری هستند، انتخابی ایده‌آل است. این توزیع به‌ویژه برای کسانی که تجربه‌ای ساده و بدون پیچیدگی می‌خواهند، توصیه می‌شود و محیط دسکتاپی روان و جذاب را ارائه می‌دهد.

 

چگونه بهترین توزیع لینوکس را انتخاب کنیم؟

انتخاب بهترین توزیع لینوکس به چند عامل مهم بستگی دارد، از جمله تجربه کاربری، نیازهای خاص، سازگاری با سخت‌افزار و هدف استفاده. در ادامه، راهنمایی برای انتخاب توزیع مناسب بر اساس این عوامل ارائه می‌شود:

سطح تجربه کاربری

اگر تازه‌کار هستید، اوبونتو و لینوکس مینت از بهترین توزیع‌های لینوکس برای مبتدیان به شمار می‌روند. این توزیع‌ها رابط کاربری جذاب، ابزارهای ساده برای مدیریت سیستم و منابع آموزشی زیادی دارند.

برای کاربران حرفه‌ای که به‌دنبال کنترل و شخصی‌سازی بیشتر هستند، آرچ لینوکس یا گنتو می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. این توزیع‌ها سطح بالایی از کنترل بر جزئیات سیستم ارائه می‌دهند اما نیازمند دانش فنی بیشتر هستند.

هدف استفاده

• استفاده خانگی و روزمره: برای کارهای روزمره مانند مرور وب، تماشای فیلم و کار با اسناد، لینوکس مینت، اوبونتو و دیپین به دلیل رابط کاربری ساده و پیش‌فرض‌های کاربردی انتخاب‌های خوبی هستند.
• توسعه نرم‌افزار: توزیع‌هایی مانند فدورا و اوبونتو برای توسعه‌دهندگان مناسب هستند. فدورا به‌طور خاص به‌روزترین ابزارهای توسعه را ارائه می‌دهد.
• سرور و محیط‌های سازمانی: دبیان و سنت او اس (یا گزینه‌های مبتنی بر RHEL) به‌دلیل پایداری و امنیت بالا، بهترین گزینه‌ها برای سرورها هستند.

 سازگاری با سخت‌افزار

قبل از انتخاب توزیع، از سازگاری آن با سخت‌افزار خود اطمینان حاصل کنید. توزیع‌هایی مانند اوبونتو و فدورا از پشتیبانی سخت‌افزاری گسترده برخوردارند و روی انواع دستگاه‌ها به‌خوبی کار می‌کنند. اگر سیستم شما قدیمی‌تر است، لینوکس لایت یا لوبونتو می‌توانند گزینه‌های سبک‌تری باشند که منابع کمتری مصرف می‌کنند.

 

 پایداری در مقابل به‌روز بودن

برخی کاربران به دنبال پایداری و به‌روزرسانی‌های کمتر هستند، در حالی که دیگران تمایل دارند همیشه از جدیدترین ویژگی‌ها و فناوری‌ها استفاده کنند:

• پایداری بالا: دبیان پایدار یا نسخه‌های LTS اوبونتو گزینه‌های بسیار خوبی برای پایداری هستند.
• به‌روز بودن: فدورا و آرچ لینوکس برای کاربرانی مناسب هستند که می‌خواهند همیشه از آخرین نسخه‌ها و نرم‌افزارها استفاده کنند.

جامعه کاربری و پشتیبانی

توزیعی که جامعه کاربری فعال و مستندات گسترده‌ای دارد، انتخاب بهتری است، به‌ویژه برای کاربران جدید. اوبونتو و دبیان دارای جامعه‌ای بزرگ و منابع آموزشی گسترده هستند. این مزیت باعث می‌شود در صورت بروز مشکلات، راه‌حل‌ها به‌راحتی پیدا شوند.

 

جمع بندی: 

انتخاب بهترین توزیع لینوکس بستگی به نیازها، تجربه کاربری و هدف شما دارد. با توجه به گستردگی و تنوع توزیع‌های لینوکس، گزینه‌های زیادی برای کاربران مختلف وجود دارد. برای تازه‌کاران، توزیع‌هایی مانند اوبونتو و لینوکس مینت پیشنهاد می‌شوند که کاربرپسند و دارای منابع آموزشی فراوان هستند. اگر به دنبال پایداری و امنیت بالا برای سرورها و محیط‌های حیاتی هستید، دبیان یا سنت او اس انتخاب‌های مطمئنی هستند. برای کسانی که به‌دنبال تجربه پیشرفته و نوآورانه هستند، فدورا و آرچ لینوکس گزینه‌های عالی به‌شمار می‌روند.

مهم است که در انتخاب توزیع، به عواملی مانند سازگاری با سخت‌افزار، پایداری در مقابل به‌روز بودن، و سطح پشتیبانی جامعه کاربری توجه داشته باشید. با انتخاب صحیح توزیع، می‌توانید بهترین استفاده را از سیستم‌عامل لینوکس خود داشته و تجربه‌ای متناسب با نیازهای شخصی خود ایجاد کنید.

 

سوالات متداول :

1. بهترین توزیع لینوکس برای کاربران تازه‌کار چیست؟ اوبونتو و لینوکس مینت به دلیل رابط کاربری ساده، نصب آسان و پشتیبانی گسترده بهترین گزینه‌ها برای کاربران تازه‌کار هستند.
2. کدام توزیع لینوکس برای سرورها و محیط‌های سازمانی مناسب است؟ دبیان و سنت او اس (یا جایگزین‌های مبتنی بر RHEL مانند AlmaLinux یا Rocky Linux) به دلیل پایداری و امنیت بالا گزینه‌های مناسبی برای سرورها هستند.
3. توزیع‌های لینوکس سبک برای سیستم‌های قدیمی کدامند؟ توزیع‌هایی مانند لینوکس لایت، لوبونتو و Xubuntu برای سیستم‌های قدیمی و کم‌قدرت مناسب هستند، زیرا منابع کمتری مصرف می‌کنند.
4. فدورا برای چه نوع کاربرانی مناسب است؟ فدورا برای کاربران حرفه‌ای و توسعه‌دهندگانی مناسب است که به دنبال استفاده از جدیدترین فناوری‌ها و ابزارهای به‌روز در لینوکس هستند.
5. آیا دبیان گزینه‌ای خوب برای استفاده روزمره است؟ بله، دبیان به‌خصوص در شاخه پایدار خود، برای کاربرانی که به دنبال یک سیستم‌عامل امن و پایدار هستند، گزینه‌ای عالی محسوب می‌شود.
6. چه توزیع‌هایی از محیط‌های دسکتاپ متنوع پشتیبانی می‌کنند؟ توزیع‌هایی مانند اوبونتو (با نسخه‌های مختلف مثل Xubuntu و Kubuntu)، فدورا و دبیان از محیط‌های دسکتاپ متنوعی مانند GNOME، KDE، XFCE و غیره پشتیبانی می‌کنند.
7. آرچ لینوکس برای چه نوع کاربرانی مناسب است؟ آرچ لینوکس برای کاربران حرفه‌ای و افرادی مناسب است که تمایل دارند سیستم خود را به صورت کامل سفارشی‌سازی کنند و با فرآیندهای پیچیده نصب و پیکربندی مشکلی ندارند.