استفاده از تلفن های هوشمند و موبایل های مختلف برای دسترسی به اینترنت و صفحات وب یکی از رو به رشد ترین و مهمترین مواردی است که با توجه به ساختار خاص این دستگاه ها تبدیل به یک چالش بزرگ برای طراحان وب شده است که چگونه آن را بهینه سازی کرده و یک پیاده سازی مطمئن را برای این نوع از صفحات ارائه دهند. گوگل یکی از پیشگامان این بهینه سازی ها بود که در این مقاله قصد داریم که به معرفی محصول این شرکت برای صفحات وب بپردازیم و ببینیم که AMP چیست و چگونه می توان از آن بهره برد. اما اجازه دهید قبل از اینکه به سراغ AMP برویم یک بررسی روی ترافیک شبکه ای که از طریق تلفن های هوشمند در جریان است بپردازیم و ببینیم که این مساله چقدر جدی است.
فهرست عناوین
ترافیک وب موبایل و اهمیت آن
شاید تا ده پانزده سال پیش این مورد که بیشتر ترافیک اینترنت به موبایل ها و یا دستگاه های همراه در هر قالبی که هستند، تعلق داشته باشد کمی خنده دار و تعجب و برانگیز بود. اما با گذشت زمان و پیشرفت هایی که در این دیوایس ها و دستگاه ها به وجود آمد دیدیم که این امکان کاملا واقعی است و حتی از آنچه که ما تصور می کنیم هست هم بیشتر است.
در تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، تلفن های هوشمند و اسمارت فون ها سهم ۴۰ درصدی از ترافیک اینترنت را به خود اختصاص دادند. یعنی نزدیک به نیمی از ترافیک اینترنت، خرید های اینترنتی، بازدید سایت ها و تبادل پیام در پیام رسان ها از طریق موبایل اتفاق افتاده بودند. این رقم در ۴ سال بعد به ۷۵ درصد افزایش یافت. به اینصورت که سه چهارم تمام ترافیک در جریان از اینترنت از طریق شبکه های موبایل بود.
عوامل مختلفی مانند گسترش تکنولوژی تلفن های هوشمند، متداول شدن سیستم عامل های کاربر محور و زیبایی مانند اندروید و همینطور iOS که رضایت کاربران را در پی داشت و از همه مهمتر ایجاد تکنولوژی های انتقال قوی مانند اینترنت های 4G و 5G که باعث سریعتر شدن وب در موبایل ها شدند و به این کار سهولت دو چندانی را دادند.
این پیشرفت ها و کاربر محور بودن ها به جایی رسید که در کشوری مانند اسپانیا در سال ۲۰۱۸، ۸۵ درصد دسترسی مردم به اینترنت از طریق تلفن همراه اتفاق افتاد. در پی این بالا رفتن اهمیت ترافیک موبایل و جدی شدن آن، خیلی از ارائه دهندگان خدمات وب به این فکر افتادند تا بهینه سازی هایی را برای سایت هایی که غالبا با محوریت سیستم های دسکتاپ ساخته می شدند و خیلی به کاربران موبایل توجه نمی کردند، ارائه دهند. از این رو شما می توانید قابلیت های زیادی را پیدا کنید که در پلتفرم های سایت ساز مختلف برای بهینه سازی ویو صفحات موبایل مشاهده کنید که روز به روز هم در حال رشد هستند و بر قابلیت های آنان افزوده می شود.
از این تلاش ها می توان به قابلیت حذف بعضی از ماژول ها، کم کردن سایز و اندازه تصاویر، جدا کردن سایت برای ویو موبایل با یک سرور جدا، PWA و ارائه یک اپ کوچک از سایت که سایت را به صورت مجزا با مرورگر خود به نمایش میگذارد و مطالبی از این دست را نام برد. اما از بین این تلاش ها، گوگل قابلیتی را به نام AMP معرفی نمود که برای کار با این موتور جستجو یک گزینه ایده آل بود. اجازه دهید در ادامه به بررسی این مورد که AMP چیست و چه کاری انجام می دهد بپردازیم.
AMP چیست
اگر بخواهیم یک جواب سر راست برای سوال AMP چیست بدهیم می توانیم بگوییم AMP قابلیتی است که گوگل برای بهینه سازی نمایش صفحات وب در موبایل معرفی کرده است و کار اصلی آن بالا بردن سرعت لود شدن صفحه با استفاده از تکنیک خلاصه سازی کد می باشد. اما اجازه دهید ببینیم ریشه های AMP چیست و سر و کله آن از کجا پیدا شده است!؟
AMP یک سرواژه از عبارت Accelerated Mobile Pages به معنای صفحات موبایل شتاب داده شده است، که به صورت یک پروژه اپن سورس و منبع باز از طرف گوگل و در سال 2015 راه اندازی شد. در این پروژه که از HTML برای توسعه آن استفاده شده است، هدف اولیه انتشار پست های فیسبوک بدون اضافات مختلف این پلتفرم بود که در آن این پست ها به صورت یک صفحه وب ساده و بدون قالب خاص در اختیار کاربران قرار می گرفت و کاربران این صفحات را به عنوان یک مقاله می خوانند. علاوه بر فیسبوک، Apple News نیز بلافاصله وارد این پروژه شده و خبرنامه های خود را به این صورت منتشر کرد.
پس از مدتی AMP به صورت بهینه شده در جست و جوهای مختلف برای صفحات موبایل مورد استفاده قرار گرفت و احتمالا وقتی با موبایل به یک وب پیج وارد شده اید، اگر دقت کرده باشید ظاهر سایت نمایش داده شده در موبایل تفاوت های زیادی با صفحه وب در کامپیوترتان دارد که به دلیل این خلاصه کردن کد ها بوده است.
الان دیگر به این صورت نیست که فقط فیسبوک و بخش خبری اپل از این تکنیک استفاده کنند. سایت های بسیار زیادی وجود دارند که برای بالا رفتن سرعت از این روش ها استفاده می کنند و البته شما هم این امکان را خواهید داشت تا از این نوع بهینه سازی و شتاب دادن ها در سایت خود استفاده کنید و روش های آن را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
صفحات ساخته شده با AMP در CDN های مختلفی مانند Bing و یا Cloudflare کش می شوند و سرعت سرویس دهی را بسیار بالا خواهند برد. این تکنولوژی یک سالی را درگیر طراحی ساخت و رفع ایرادات تخصصی و فنی بود و سرانجام یک سال بعد و در سال 2016 صفحاتی که با این تکنولوژی ساخته می شد برای اولین بار مورد استفاده عمومی قرار گرفت و در نتایج جست و جوی موبایل به نمایش درآمد.
یک سال بعد از این معرفی علنی در باره اینکه AMP چیست و همینطور عمومی سازی و منتشر شدن این برنامه Adobe اولین گزارش را از ترافیکی که این تکنولوژی به خود اختصاص داده بود بدست آورد. این ارائه دهنده بزرگ پکیج های نرم افزاری اعلام کرد که 7 درصد از مشتریان خود ترافیک روی شبکه را با این تکنولوژی دریافت کرده و از آن استفاده نموده اند. این رقم شاید به نسبت استفاده های بالای موبایل درصد کمی باشد، اما می توان گفت که AMP برای سال اول یک درصد قابل قبول را به خود اختصاص داده بود و این به معنی پذیرش نسبی این تکنولوژی توسط وبمستر ها و همینطور طراحان سایت ها بود که از آن در وبسایت خود استفاده کرده بودند.
ظهور پلاگین های مختلف برای اتوماتیک سازی AMP از سال دوم انتشار سراسر آن یعنی 2018 میلادی آغاز گردید و اولین افزونه AMP برای پلتفرم وردپرس ارائه شد. پیرو آن نیز سایر سایت سازها مانند جوملا و دروپال افزونه هایی برای این کار ارائه دادند که در بخش های پایای به معرفی آنها خواهیم پرداخت. اکنون با علم به این مورد که AMP چیست و از کجا وارد بازار داغ و پر جنب و جوش طراحی سایت شده است، اجازه دهید ببینیم چگونه میتوان از AMP روی پلتفرم های مختلف استفاده نمود و از آن بهره برداری کرد.
چگونگی استفاده از AMP روی پلتفرم های مختلف
در بخش های بعدی دیدیم که AMP چیست و به چه کاری می آید، اما چگونه می توان از این برنامه روی پلتفرم های مختلف استفاده نمود!؟ وقتی صحبت از بهترین پلتفرم سایت ساز به میان می آید همیشه نام وردپرس در نظر ها خواهد درخشید و مطمئنا این پلتفرم معرفی می شود. اما امروز ما به جز این پلتفرم دو پلتفرم جوملا و دروپال را نیز بررسی خواهیم کرد و خواهیم دید که چگونه می توان از AMP روی این پلتفرم ها استفاده نمود و صفحات بهینه سازی شده را روی آن ها پیاده سازی کرد. اجازه دهید هر کدام از این موارد را به صورت انفرادی بررسی کنیم.
وردپرس
وردپرس نیاز به معرفی ندارد و همه میدانیم که یکی از محبوبترین و معروفترین پلتفرم های سایت ساز و مدیریت محتوای وب سایت است که شما با استفاده از آن می توانید قالب و ظاهر سایت خود را به صورت کامل مدیریت کنید و برای پیاده سازی AMP روی سایت وردپرسی خود شما لازم نیست تا کار زیادی را انجام دهید. اجازه دهید تا در ادامه به توضیح این مورد که در وردپرس روش پیاده سازی AMP چیست و برای آن چه کاری باید انجام دهید بپردازیم.
فقط کافی است تا افزونه های زیر را روی سایت خود نصب کرده و از آنها برای این پیاده سازی استفاده کنید:
- افزونه اصلی AMP: این افزونه معرفی شده توسط خود گوگل بوده و به شما کمک میکند تا این بهینه سازی را انجام دهید.
- افزونه accelerated mobile pages: همانطور که از نام این افزونه پیداست همان کار را برای شما انجام خواهد داد و می توان گفت یکی از گزینه های کاربردی برای پیاده سازی AMP روی پیج خواهد بود.
- افزونه Yoast glue SEO: یواست یکی از ارائه کنندگان تراز اول ابزار های سئو و همینطور افزونه های مرتبط با این امر در وردپرس است و وقتی نام آن روی یک افزونه می آید میتوان گفت که تضمینی برای صحت کارکرد آن افزونه خواهد بود.
علاوه بر افزونه هایی که تخصصی به ارائه AMP می پردازند شما می توانید از افزونه های چند منظوره نیز برای این امکان بهره بگیرید. به عنوان مثال اگر از افزونه Jetpack که یک افزونه چند منظوره برای بررسی تعاملات سایت با کاربران است استفاده می کنید و در کارکردن با آن راحت هستید، میتوانید AMP را با استفاده از این افزونه پیاده سازی کنید و دیگر نیازی به نصب افزونه های بیشتر و قرار دادن سایت در معرض خطر تداخل وجود نخواهد داشت. همین افزونه می تواند پیاده سازی AMP را به صورت تمام و کمال برای شما انجام دهد. البته باید در نظر داشته باشید شما با استفاده از یک افزونه تخصصی می توانید بهترین نوع AMP را روی سایت وردپرس خود پیاده سازی کرده و خیالتان از این بابت راحت باشد که کار را به بهترین شکل ممکن به انجام رسانده اید.
جوملا
می توان گفت جوملا از نظر سابقه و کارایی دست کمی از وردپرس ندارد و می توان آن را نیز به عنوان یک سایت ساز و پلتفرم حرفه ای برای مدیریت محتوای سایت معرفی نمود که کمی نسبت به وردپرس کمتر شناخته شده است. این پلتفرم متن باز و حرفه ای که بیش از ۱۰۲۰۰ افزونه برای آن ارائه شده است، و قطعا در این ده هزار افزونه، افزونه هایی برای شما وجود دارد که بتوانید با استفاده از آن AMP را پیاده سازی کنید. اجازه دهید ببینیم راه حل جوملا برای پیاده سازی AMP چیست !؟
جوملا هم مانند وردپرس قابلیت بهره گیری از افزونه ها را دارد و شما باید برای بهره مندی از تکنولوژی AMP به سراغ بخش Extension Manager جوملا رفته و از بخش Extension با سرچ کردن AMP افزونه مورد نظر خود را انتخاب کنید. به عنوان مثال میتوان دو افزونه JAMP و همینطور wbAMP را به عنوان دو مورد از افزونه های قوی که این کار را در جوملا انجام می دهند معرفی نمود.
عموم افزونه هایی که برای پیاده سازی AMP مورد استفاده قرار می گیرند از یک راهنمای جامع برای اینکار برخوردارند که معمولا به آن نیازی نمی شود چون کارکردی بسیار ساده دارند.
دروپال
یکی دیگر از پلتفرم هایی که می توان از آن برای مدیریت محتوای سایت استفاده نمود و شاید نسبت به موراد قبلی کمی کمتر شناخته شده باشد دروپال نام دارد. دروپال خیلی از قابلیت هایی که می توان در پلتفرم های دیگر دید را نیز پشتیبانی میکند، اما اجازه دهید ببینیم راه حل این پلتفرم برای به کارگیری برنامه AMP چیست !؟
دروپال که یکی از اعضای ده پلتفرم اول اپن سورس برای مدیریت محتوای سایت است رابطه خوبی با افزونه ها داشته و شما این امکان را خواهید داشت که با جستجو در بین افزونه های مختلف این پلتفرم به افزونه های خوبی مانند افزونه رسمی Accelerated Mobile Pages که روی وردپرس نیز وجود داشت دسترسی داشته باشید.
در این قسمت دیدیم که روش های بهره مندی سیستم های مدیریت محتوای معروف از AMP چیست و چگونه میتوان این کار را انجام داد. علاوه بر این سه پلتفرم شما میتوانید این افزونه را برای سایر پلتفرم ها نیز مورد استفاده قرار داده و از این تکنولوژی کاربردی در آنها نیز بهره مند شوید.
نتیجه گیری
AMP چیست سوالی بود که با هم آن را بررسی کردیم و دیدیم که این تکنولوژی از کجا آمده است، به کجا میخواهد برود، با چه پلتفرم های مدیریت محتوایی سازگاری دارد و همینطور اینکه شما چگونه میتوانید از AMP در سایت خود استفاده کنید. به طور کلی می توان استفاده از این تکنولوژی را یکی از کاربر محور ترین اقداماتی دانست که یک وبمستر می تواند در پیش بگیرد و آن را مورد استفاده قرار دهد. برای بررسی بیشتر مزایا و معایب این پلتفرم و پاسخ به این سوال که مزایای AMP چیست، می توانید به مقاله ” مزایای AMP ” مراجعه کنید. و نکته ای که باید توجه ویژه به آن داشته باشید این است که در صورتی که قصد دارید از این تکنولوژی در سایت خود استفاده کنید، حتما در نظر داشته باشید که سایت خود را پس از به اجرا درآوردن این افزونه ها تست کرده و از کارکرد صحیح آنها اطمینان حاصل کنید.